پديد آورندگان :
ميرخاني، رسول دانشگاه زنجان - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , واعظي، علي رضا دانشگاه زنجان - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك , رضايي، حامد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات خاك و آب كرج
چكيده فارسي :
عملكرد گندم تحت تاثير عوامل مختلف از جمله اقليم، شيوه هاي مديريت زمين و ويژگي هاي خاك است. بررسي روابط بين عملكرد گندم و ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك مهم است. در اين مطالعه، ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك سطحي (30-0 سانتي متر) و عملكرد محصول گندم در 34 مزرعه ي كشت گندم در اراضي زراعي شهرستان نظرآباد استان البرز در سال زراعي 1397 تعيين شد. تجزيه به مولفه هاي اصلي (PCA) جهت انتخاب داده هاي موثر بر عملكرد گندم و رگرسيون چند متغيره خطي براي تحليل روابط بين عملكرد گندم و ويژگي هاي خاك مورد استفاده قرار گرفت و چهار معادله رگرسيوني استخراج شد. در معادله اول، از روش تجزيه به مولفه هاي اصلي (PCA)، در معادله دوم، از روش رگرسيون خطي به صورت گام به گام، در معادله سوم، از روش بالاترين همبستگي و در معادله چهارم، از تمام ويژگي هاي اندازه گيري شده استفاده شد. ارزيابي معادله ها با استفاده از آماره هاي ميانگين هندسي نسبت خطا (GMER)، انحراف استاندارد هندسي نسبت خطا (GSDER)، جذر ميانگين مربعات باقيمانده نرمال شده (NRMSE) و ضريب تبيين (R2) انجام شد. نتايج نشان داد كه عملكرد گندم در منطقه از 2750 تا 10500 كيلوگرم در هكتار متغير است و معادله ارايه شده با استفاده از مقادير رس، فسفر قابل استفاده، مس، تخلخل، كربنات كلسيم معادل و واكنش خاك به ترتيب با مقادير GMER، GSDER، NRMSE و R2 برابر 0/99، 1/19، 0/17 و 0/64، مناسب ترين معادله براي تعيين عملكرد گندم در منطقه تشخيص داده شد. لذا در مناطقي با شرايط اقليمي و ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك مشابه منطقه مورد مطالعه مي توان بر اساس معادله پيشنهادي عملكرد گندم را در حد قابل قبول برآورد كرد.
چكيده لاتين :
The yield of Wheat is influenced by various factors including climate, land management practices and soil properties. It is important to investigate the relations between soil physical and chemical properties and the yield of wheat. In this study, the physical and chemical properties of the soil top layer (0-30 cm) and the yield of Wheat were determined in 34 wheat fields of Nazarabad region in Alborz province, during wheat crop year of 2018. Principal Component Analysis (PCA) was used to select the effective parameters on wheat yield and multivariate linear regression was applied to analyze the relationship between wheat yield and soil properties. Finally four regression equations were presented. Principal Component Analysis (PCA), stepwise linear regression, the highest correlation method and all the measured properties were used respectively to prepare four equations to estimate the Wheat yield. The evaluation of each equation was performed by Geometric Mean Error Ratio (GMER), Geometric Standard Deviation of the Error Ratio (GSDER), Normalized Root Mean Squared Error (NRMSE), and determination coefficient (R2). The results showed that wheat yield varies from 2750 to 10500 kg/ha in the region and the proposed equation using clay, Pava, Cu, porosity, calcium carbonate equivalent and pH with GMER, GSDER, NRMSE and R2 values of 0.99, 1.19, 0.17, and 0.64 respectively, is the most appropriate equation for determining of wheat yield. Therefore, in regions with climatic conditions and soil physical and chemical properties similar to the study area, the yield of wheat can be estimated with an acceptable level, based on the proposed equation.
