عنوان مقاله :
قرينه زمان نزول و خطاي راهبردي در فهم مفسر
پديد آورندگان :
جواهري ، محمد حسن پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي - گروه قرآن پژوهي
كليدواژه :
قرينه , مبنا , زمان نزول , ترتيب نزول , تفسير به ترتيب نزول
چكيده فارسي :
از نظرگاه مشهور مفسران، يكي از قراين پيوسته غير لفظي و شناخته شده علم تفسير، قرينه زمان نزول است. بيشتر مفسران بهويژه مفسران معاصر به اين قرينه توجه نشان داده و از آن در تفسير براي نقد و بررسي روايات تفسيري، شأن نزول، تحديد و تعيين معاني واژگان، ترجيح آراي تفسيري، و... استفاده كرده و ميكنند، ليكن برخي پژوهشگران خودآگاه يا ناخودآگاه با گسترش در كاركرد اين قرينه، ارزشي مبنايي براي آن در نظر گرفتهاند. نكته چالشي اين مطلب با گذشت از منابع دسترسي به زمان نزول سور و آيات قرآن تبيين مفهوم قرينه و مبنا و بررسي حجيت آن دو است. بررسي ادله حجيت قرينه بودن زمان نزول و دامنه دلالت آن و نيز پايه استواري ديدگاه مبناگروان و نقد ادله آنها رويكرد مقاله پيشرو است. فرضيه نگارنده در اين مقاله، حجيت قرينه بر پايه روايات و اصول عقلايي محاوره و عدم حجيت مبنا به دليل فقدان دليل است.