تغييرات جذب عناصر معدني در گياه كلزا تحت تيمار نانوذرات اكسيد روي

Effect of ZnO Nanoparticles application on mineral absorption in rapeseed

در مطالعه حاضر، اثر غلظت هاي مختلف (25، 50، 75 و 1-mg L 100) نانوذرات اكسيد روي (ZnONPs) بر روي جذب عناصر معدني گياه كلزا در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار به صورت كشت گلداني در بستر پرليت مورد بررسي قرار گرفت. پس از دو ماه كشت تحت تيمار، گياهان برداشت شده و سپس مقدار عنصر روي در برگ با استفاده از دستگاه طيف سنجي جذب اتمي و مقدار عناصر فسفر، منيزيم، كلسيم، پتاسيم، مس، آهن، بر و موليبدن با استفاده از طيف سنجي نشري پلاسماي جفت شده القايي (ICP-OES) اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت نانوذرات ZnONPs، انباشت Zn در برگ به طور معني داري افزايش يافت. مقادير آهن، مس، بر و فسفر برگ به طور معني داري با تيمار ZnONPs كاهش يافت. در مقابل، مقدار منيزيم برگ به طور معني داري تحت اين تيمار افزايش نشان داد. با اين حال، تيمار نانوذرات ZnONPs تاثير معني داري بر روي مقدار كلسيم، پتاسيم و موليبدن برگ نداشت. بدليل آزاد شدن روي از ZnONPs در اطراف ريشه، اختلال در جذب عناصر معدني مانند آهن و مس ممكن است به واسطه رقابت بر سر حامل هاي جذب فلزات باشد.

In the present study, effects of different concentrations (25, 50, 75, and 100 mg L-1) of zinc oxide nanoparticles (ZnONPs) on the minerals absorption of rapeseed has been investigated in a completely randomized design with three replicates in the pots with perlite as a supporting material. After two months culturing, plants were harvested and then zinc content in leaf was determined using atomic absorption spectrometry. The content of phosphorus, magnesium, calcium, potassium, copper, iron, boron and molybdenum was measured using Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectroscopy (ICP-OES). Results showed that Zn accumulation in leaves of treated plants was increased in a dose-dependent manner. Amounts of iron, copper, boron, and phosphorus were significantly decreased under ZnONPs treatment. In contrast, magnesium content of leaves was significantly increased under the treatment. However, the treatment did not have significant effect on the concentration of calcium, potassium and molybdenum. Due to the presence of Zn in the structure of ZnONPs and the probability of its release around the root, disruption of the absorption of mineral elements such as iron and copper may be due to the competition over metals adsorption carriers.