ارتباط برخي متغيرهاي محيطي حاصل از تصاوير ماهوارهاي با شاخص صيد بر واحد تلاش (CPUE) ماهي هوور معمولي (Thunnus tonggol Bleeker, 1851) در آبهاي درياي عمان

Association between some satellites derived environmental variables with catch per unit effort (CPUE) index of longtail tuna (Thunnus tonggol) in the Oman Sea

بكارگيري مديريت‌‌هاي كلان جهت برنامه‌‌ريزي براي بهره‌برداري از ذخاير منابع دريايي مستلزم شناخت متغيرهاي تأثيرگذار بر گونه‌‌هاي اقتصادي است. هوور معمولي (Thunnus tonggol) از جمله مهم‌‌ترين گونه‌‌هاي در حال برداشت آبزيان در آبهاي جنوبي كشور مي­باشد. مطالعه حاضر به تعيين رابطه عوامل تأثيرگذار بر ميزان صيد و پراكنش هوور معمولي صيد شده بوسيله پرساينرهاي ايراني در آبهاي جنوبي كشور با بكارگيري مدل جمعي تعميم‌‌يافته (GAM) و متغيرهاي حاصل از تصاوير ماهواره‌‌اي پرداخته است. نتايج بيانگر تأثير متغيرهاي زماني (ماه صيادي) و مكاني (عرض جغرافيايي) به همراه متغيرهاي شوري سطحي آب دريا (SSS)، عمق لايه مخلوط شونده (MLD) و دماي سطحي آب (SST) مي‌‌باشد. ميزان توضيح انحراف در مدل كلي برابر با 3/62 و ميزان ضريب تعيين تعديل‌‌شده برابر با 595/0 محاسبه شد. بيشترين مطلوبيت زيستگاهي حاصل از مدل حداكثر آنتروپي با بكارگيري متغيرهاي اصلي تعيين‌‌شده توسط مدل جمعي تعميم‌‌يافته در عرض‌‌هاي 26-24 درجه شمالي واقع در آبهاي جنوبي ايران در آبهاي درياي عمان (منطقه چابهار) مشاهده گرديد. اين تحقيق با تعيين فاكتورهاي تأثيرگذار و مناطق با مطلوبيت زيستگاهي بالاتر به ‌‌صورت لحظه‌‌اي مي‌‌تواند در امر افزايش كارايي صيد و برنامه‌‌ريزي جهت اجراي مديريت اكوسيستم محور شيلاتي در آبهاي مورد بهره‌‌برداري از ذخاير مشترك به مديران شيلاتي كمك نمايد.

To achieve comprehensive management of marine resource stocks requires knowledge of the variables that affect economic species. Longtail tuna (Thunnus tonggol) is one of the most economic species in the southern waters of Iran. Recent study tried to find out the association between the most important satellites derived environmental variables with longtail tuna catch and distribution by applying Generalized Additive Model (GAM) in the southern waters of Iran. Results indicated the relatively high importance of temporal (month of fishing), spatial (latitude), and three environmental variables as Sea surface salinity (SSS), mixed layer depth (MLD), and Sea surface temperature (SST). Deviance explanation of the GAM model defined as 62.3% and adjusted R-square was 0.595. Maximum Entropy (MaxEnt) habitat suitability modeling by selected tree environmental variables shows longtail tuna inhabited mostly in latitude between 24°N and 26°N close to Hormozgan and Sistan and Balochistan province waters. The current study by detecting most important satellite derived environmental variables and high suitable habitat, could assist decision makers and fishery managers to improve fishing efficiency of Iranian purse seiners and helps implementation of ecosystembased fisheries management of shared stocks in southern waters of Iranian.