برآورد تبخيرتعرق پتانسيل در اقليم‌هاي مختلف ايران

Estimation of Potential Evaporationspiration in Different Climates of Iran

مدل هاي زيادي بر مبناي گروه هاي رطوبتي، تشعشعي، دمايي و تركيبي در برآورد تبخيرتعرق وجود دارد. هدف اصلي اين تحقيق كاليبراسيون روش هاي تبخيرتعرق و انتخاب بهترين روش، تحت شرايط اقليمي متفاوت در استان هاي ايران است. در اين تحقيق، اقدام به جمع آوري داده هاي هواشناسي از 10 ايستگاه سينوپتيك در استان هاي ايران شده است و در مقايسه اي كه بين نتايج تبخيرتعرق محاسبه شده بر مبناي چهار گروه تجربي موجود و داد هاي مشاهداتي لايسيمتر براي انتخاب بهترين مدل در استان هاي مورد بررسي صورت گرفت، بر اساس اقليم هاي متفاوتي كه در كشور ايران وجود دارد، در استان هايي با اقليم خشك و نيمه خشك روش Hargreaves-Samani, 1985 با مقدار همبستگيR2 <94/0 و مقدار RMSE < 1 mm/day در هفت استان مورد بررسي به عنوان روش برتر شناحته شد. در حاليكه در استان هاي مرزي و حومه درياي خزر با اقليم (معتدل و مرطوب)، روش هاي گروه رطوبتي نتايج مناسبي را از خود ارايه دادند و در بين آن ها نيز روش Albrecht (1950) به منزله بهترين روش در اين استان ها انتخاب شد.

There are different models for estimation of evaporationspiration that are based on humidity, radiation, temperature and compound groups. The main purpose of this study is to calibrate the evaporationspiration methods and to select the best one for different climatical conditions in provinces of Iran. Meteorological data were collected from 10 synoptic stations in provinces of Iran. The comparison among the potential evaporationspiration, calculated based on the available four experimental groups and observational lysimeter data, for selection of the best model showed that the Hargreaves-Samani method (1985) with R2< 0.94 and RMSE < 1mm/day was the superior one in the proposed seven provinces and was identified as the best method in the provinces with dry and semi-arid climate. While, the humid methods showed proper results in central provinces and Caspian Sea basin (with moderate and humid climate) and Albrecht (1950) method was selected as the best method among them in these provinces.