عنوان مقاله :
رهاوردهاي نظريه توالد ذاتي شهيد صدر
پديد آورندگان :
لاهوتيان ، حسن دانشگاه علامه طباطبايي , محمدي منفرد ، بهروز دانشگاه تهران - دانشكده معارف اسلامي - گروه اخلاق
كليدواژه :
شهيد صدر , شناخت , توالد ذاتي , حساب احتمالات
چكيده فارسي :
نظريۀ توالد ذاتي شهيد سيدمحمدباقر صدر، نظريهاي بديع در معرفتشناسي است كه مدعي است قضاياي يقيني، تنها بديهيات و قضاياي برآمده از آنان با قياس برهاني نيستند، بلكه «نتيجۀ حاصل از دليل استقرايي» نيز بر اساس حساب احتمالات طي دو مرحلۀ توالد موضوعي و توالد ذاتي، مورد يقين واقع ميشود. ازآنجاكه شهيد صدر معتقد است بيشتر معارف بشري از همين طريق حاصل ميآيند، اين روش معرفتي را در حوزههاي مختلف علمي به كار گرفته و توانسته است گرههايي را باز و حتي سؤالات بيجوابي را با پاسخي مدلّل روبهرو سازد. آنچه از رهاوردهاي اين نظريه در اين مقاله مورد توجه قرار گرفته، مربوط به سه حوزۀ منطق، فلسفه و كلام است. انحصار بديهيات در «اوليات» و «فطريات» در علم منطق، اثبات «واقعيت خارجي»، «علم به خارج» و «رابطۀ علّي و معلولي» در فلسفه و اثبات «وجود صانع حكيم» و «نبوت پيامبر اسلام » در كلام از رهاوردهاي نظريۀ توالد ذاتي است كه در اين مقاله بررسي، نقد و ارزيابي شده است.