پديد آورندگان :
تقي بيگي، معصومه دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - دانشكده مهندسي زراعي و عمران روستايي - گروه ترويج و آموزش كشاورزي، ملاثاني، ايران , خسروي پور، بهمن دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - دانشكده مهندسي زراعي و عمران روستايي - گروه ترويج و آموزش كشاورزي، ملاثاني، ايران
كليدواژه :
هنرستان هاي كشاورزي , مراكز آموزش كشاورزي , آسيب ها , استان كرمانشاه
چكيده فارسي :
پيشينه و اهداف: با توجه به نقش و اهميت هنرستانها و مراكز آموزش كشاورزي در تشكيل هرم اشتغال بخش كشاورزي و مسائل و مشكلاتي كه اين مراكز در وضعيت موجود با آن مواجه مي‌باشند، نشان مي‌دهد، آسيبشناسي اين مراكز ميتواند نه تنها به بهبود وضعيت آموزشي كمك نمايد؛ بلكه با شناسايي عوامل و عناصر مؤثري كه موجب تقويت و بهبود آموزش در اين هنرستانها و مراكز آموزشي ميشود، ميتوان زمينههاي لازم را براي بهبود كيفيت فراهم نمود تا اين مراكز قادر باشند دانش آموختگاني تربيت نمايند كه هم مهارت و تخصص لازم را داشته باشند و هم بتوانند جذب بازار كار شوند. ولي مطالعات صورت گرفته در راستاي آسيب شناسي هنرستانها و مراكز آموزش كشاورزي نشان داد كه عليرغم آسيب شناسي هاي صورت گرفته از زواياي گوناگون، هيچ يك از پژوهشگران به آسيب شناسي و بررسي و مقايسه ديدگاه دو گروه هنرجويان، آموزشگران و مديران كه موضوع مهمي است، نپرداخته اند. اين پژوهش با هدف آسيب شناسي هنرستانها و مراكز آموزش كشاورزي استان كرمانشاه، بعنوان يكي از قطب هاي كشاورزي، از ديد هنرجويان، آموزشگران و مديران انجام گرفت.
روش‌ها: اين پژوهش از نظر رويكرد كلي، از جنبه ماهيتي (هدف) كاربردي و از جهت گردآوري داده ها توصيفي و به روش پيمايشي بود. جامعه آماري تحقيق را هنرجويان (2800N=)، آموزشگران و مديران هنرستانها و مراكزآموزشكشاورزي (210N=) تشكيل دادند. حجم نمونه بر اساس جدول كرجسي و مورگان شامل 338 نفر هنرجو بود كه به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي گزينش شدند. آموزشگران و مديران نيز با توجه به تعداد آنها سرشماري شدند. به منظور گردآوري داده ها در پژوهش از پرسش‌نامه هاي دو بخشي استفاده شد كه بخش اول شامل ويژگيهاي فردي و بخش دوم شناسايي آسيبهاي هنرستانها و مراكز آموزش كشاورزي از ديدگاه هنرجويان، مديران و آموزشگران ( 42گويه) با استفاده از طيف ليكرت با دامنه (1تا5) بود. همچنين بر حسب ضرورت و به منظور كسب اطلاعات تكميلي از مصاحبه با مديران و مشاهده نيز استفاده شد.
يافتهها: مهم‌ترين آسيب هاي هنرستانها و مراكز آموزش كشاورزي از ديد هنرجويان عدم تناسب محتوا با نياز بازار، ساختار آموزشي انعطاف ناپذير، تنوع كم مطالب، زياد بودن حجم دروس عمومي و به روز نبودن اطلاعات معلمان ميباشد. آموزشگران و مديران نيز مهم‌ترين آسيبهاي اين مراكز را ساختار آموزشي انعطافناپذير، كوتاه بودن طول دوره آموزشي، تنوع كم مطالب، جذب بيشتر هنرجويان از نواحي شهري و عدم آشنايي با كشاورزي، تجهيزات نامناسب بيان نمودند، كه هر دو گروه در مواردي مانند انعطاف ناپذير بودن ساختارآموزش و برنامه ريزيهاي از بالا به پايين، تنوع ناكافي و كم مطالب اتفاق نظر دارند. ميتوان گفت سازوكارهاي اداري خشك، برنامه هاي ديكته شده از بالا به پايين بدون توجه به نيازهاي بازار كار و غير قابل انعطاف بودن اين برنامهها از جمله مسائل و آسيبهاي جدي است كه بر سر راه مراكز آموزشي و هنرستانها قرار دارند. همچنين از آنجا كه در رشته ها و بخشهاي مختلف كشاورزي گستردگي و تنوع زيادي وجود دارد ميتوان عدم تنوع و ناكافي بودن مطالب را به عنوان يك آسيب مورد توجه قرار داد تا زمينه‌ها و شرايطي فراهم گردد كه به منظور ايجاد تخصص و مهارت فراگيران تنوع و گستردگي مطالب با توجه به رشته ها و بخشهاي مختلف كشاورزي حفظ گردد.
نتيجه‌گيري: برنامه ريزان و اعضاي هيأت علمي به منظور كاهش آسيب ها مي‌توانند تنوع و گستردگي مطالب را با توجه به رشته ها و بخشهاي مختلف كشاورزي ايجاد نمايند. توجه بيشتر به آموزشهاي عملي، برنامه‌ريزي از پايين به بالا و از سطح هنرستانها مورد توجه قرار گيرد. همچنين ايجاد تفاهم‌نامه همكاري با بخشهاي مختلف صنعتي و فعاليت هنرجويان در اين بخشها مي تواند در كسب مهارت و تخصص در آنها مؤثر باشد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives: The role and importance of agricultural vocational schools and training centers in forming the educated human resources needed in agriculture and the issues and problems that these centers face in the current situation are matters to be taken into consideration. It all shows that the pathology of these centers can not only help improve the prevailing situation, rather, it is possible to provide the necessary backgrounds for quality improvement in education by identifying the effective factors and elements that strengthen and improve it. Doing so these centers will be able to train students who have both the necessary skills and expertise to be able to enter the job market. A literature review on the pathology of vocational training schools and centers in agriculture revealed that despite many research studies conducted viewing the matter from diverse set of perspectives, none of them tended to study the non-functionality (flaws) of these centers from the viewpoint of two groups involved in the learning process, 1- students and 2- educators and managers. This study was conducted with the aim of pathology of agricultural vocational schools and training centers in Kermanshah province, as one of the agricultural hubs in Iran, from students’, educators’ and managers’ perspective.
Methods: Generally stating, this study is applied in terms of its nature, and uses descriptive survey method in terms of data collection. The statistical population of the study consists of students (n=2800), and educators and managers (n=210). The sample based on Krejcie and Morgan table consists of 338 students who were selected by stratified random sampling. Teachers and administrators are selected according to their population number. To collect data, a two-part questionnaire was used, the first part including questions on individual characteristics of study subjects and the second part identifying the damages of agricultural vocational schools and training centers from the perspective of students, educators and managers (42 items, using Likert-type scale, ranging from 1 to 5). Interviews with managers and observations were also used as needed to obtain additional information.
Findings: According to students, the most important flaws of agricultural vocational schools and training centers are the incompatibility of curriculum content with market needs, inflexible educational structures, low diversity of curriculum content, large number of general education courses and lack of up-to-date teachers. Educators and managers also stated that the most important flaws of these centers are inflexible educational structures, time-limit problems with courses duration, low diversity of curriculum content, accepting more students from urban areas and their lack of familiarity with agriculture and inappropriate equipment. Both groups agree on issues such as the inflexibility of the educational structures, top-down curriculum planning and lack of adequate diversity of content. To sum up, The most important flaws of these centers include 1- executive and educational shortcomings, 2- lack of a good planning, 3- lack of interorganizational communication system, 4- environmental barriers, 5- individual and motivational problems, 6- lack of proper evaluation and 7-governmental obstacles.
Conclusion: In order to reduce damage, scholars and faculty members can develop a wide variety of materials well-suited for different branches in the field of agriculture. Additionally, more attention should be paid to practical training (in-field education) and development of a well-planed bottom-up curriculum for vocational schools. Also, establishing a memorandum of understanding and agreement between these centers and various industrial sectors in agriculture, and students’ participation in these sectors can be effective for them in gaining required skills and expertise of the field.
