كليدواژه :
بيوفيليك , زيست گرايي , محيط هاي يادگيري نوجوانان , كفايت اجتماعي
چكيده فارسي :
آنچه از دغدغه هاي جدي در نظام شهرنشيني معاصر تلقي ميگردد، شكاف در حال گسترش بين انسان و نظامهاي طبيعي است. تراكم شديد ساختمانها ، لمس تكنولوژي به جاي لمس طبيعت و بي علاقگي نسبت به دغدغه هاي زيست محيطي را براي نوجوانان شهرنشين به همراه داشته است كه ميتواند سطح سلامت روان يك نوجوان را به سبب حضور در مسير بلوغ دچار بحران جدي نمايد. بسياري از مطالعات در حوزه محيط هاي يادگيري حاكي از اثربخشي تعامل با فرآيندهاي طبيعي بر ارتقا هويت اجتماعي نوجوانان است و بر اين اساس ايجاد بستر فعاليت مناسب در جهت كاهش آسيب هاي اجتماعي و كسب مهارت‌هاي اجتماعي ميتواند در كاهش فشارهاي رواني موثر باشد.
پيشينه و اهداف: پژوهش ها نشان داده است تعامل نوجوان با طبيعت در بهبود استرس و ارتقا بهداشت رواني موثر و همچنين محيط هاي يادگيري طبيعت محور نقش مهمي در توسعه هويت اجتماعي نوجوانان دارند. اين پژوهش سعي دارد با شناخت و تحليل الگوهاي رويكرد بيوفيليك به عنوان رويكردي طبيعت مبنا همراه با كسب توانمندي ها و مهارت هاي مرتبط در محيط هاي آموزشي به ارتقا سطح سلامت روان نوجوانان بپردازد. پژوهش حاضر ضمن تبيين الگوهاي منطبق بر تجربيات نگرش بيوفيليك (زيستگرا) به اولويت بندي شاخص هاي محيطي مرتبط در جهت كسب توانمندي هاي (شناختي، رفتاري، هيجاني، انگيزشي) دوره نوجواني در بستر يادگيري ميپردازد.
روش‌ها: روش مورد استفاده بر حسب هدف، كاربردي و شيوه‌ي مطالعه بر حسب ماهيت ، توصيفي ـ تحليلي و پيمايشي مي‌باشد.گردآوري اطلاعات بر مبناي مطالعه منابع كتابخانه اي و در مرحله ميداني از طريق توزيع پرسشنامه و مصاحبه و جهت تحليل دادهها از نرمافزار SPSS استفاده شده است. براي آزمون معناداري رابطه متغيرها در فرضيات پژوهش از آزمون خيدو، براي بررسي ميزان همبستگي متغيرهاي مستقل و وابسته از آزمون پيرسون استفاده شده است كه بيانگر برقراري رابطه همبستگي بين متغيرهاي پژوهش است كه نشان ميدهد بين تمامي متغيرها دقت كمتر از 05/0 برقرار است و ضريب همبستگي تمامي رابطه ها مثبت است. ضريب همبستگي بين تمامي متغيرها بالاي 6/0 است و اين به معناي برقراري رابطه مثبت و قوي بين تمامي متغيرهاست و جهت اولويتبندي رابطه ها و راهكارها از آزمون فريدمن استفاده گرديدوجهت تعيين اعتبار اندازه گيري روايي پرسشنامه از روايي محتوا استفاده شده است و همچنين جهت بررسي پايايي پرسشنامه نيز از آزمون آلفاي كرونباخ در نرم افزار SPSS استفاده شده است.
يافته‌ها: ميان نوع تجربيات محيطي (تجربه مستقيم طبيعت، تجربه غيرمستقيم طبيعت، تجربه فضا و مكان( جهت برقراي تعامل سازگار نوجوان و طبيعت تفاوت معناداري وجود دارد. در اين ميان تجربه ارتباط مستقيم نوجوان با كسب توانمندي شناختي بيشترين تاثير و پس از آن به ترتيب ، تجربه غيرمستقيم طبيعت با كسب توانمدي شناختي و تجربه فضا و مكان با كسب توانمندي رفتاري بيشترين تاثير را در ارتقا سلامت روان نوجوانان در پي خواهد داشت.و براساس اطلاعات بدست آمده توانمندي هاي اجتماعي از طريق تجارب طراحي بيوفيليك اولويت بندي شدند.
نتيجه‌گيري: نتايج حاصله، مبين اين موضوع است كه تجربيات طراحي در بستر يادگيري بر مبناي رويكرد بيوفيليك به سبب برقراري ارتباط عميق چندجانبه با طبيعت ميتواند پاسخگوي نيازهاي روحي و رواني دوره نوجواني باشند. ارائه راهكارهايي در تناسب با الگوهاي اين رويكرد در محيط هاي يادگيري طبيعت محور مي تواند شرايط كسب كفايت اجتماعي را فراهم و به ارتقا سلامت روان نوجوانان كمك نمايد.
چكيده لاتين :
What is considered as a serious concern in the contemporary urban system is the widening gap between man and natural systems. The extreme density of buildings has brought about interaction with technology instead of interaction with nature, and lack of interest in environmental concerns for the urbanite adolescents, which can lead to a serious crisis in the mental health of an adolescent due to being on the path of maturity. Many studies in the field of learning environments indicate the effectiveness of interaction with natural processes on the promotion of adolescents' social identity; therefore, creating a suitable environment for reducing social harm and acquiring social skills can be effective in reducing mental pressures.
Background and Objectives: Researches have shown that adolescents' interaction with nature is effective in improving stress and promoting effective mental health, and also nature-based learning environments play an important role in improving adolescents' social identity. This study tries to improve the level of adolescents’ mental health by recognizing and analyzing biophilic approach patterns as a nature-based approach, along with acquiring related capabilities and skills in educational environments. In addition to the explanation of the patterns corresponding to the experiences of biophilic (bio-oriented) attitudes, the present study prioritizes the related environmental indicators to acquire the abilities (cognitive, behavioral, emotional, and motivational) of the adolescence period in the context of learning.
Materials and Methods: The used method is applied in terms of purpose, and the study method is descriptive-analytical and survey in terms of nature. Data collection is based on the study of library resources, and in the field stage, it is based on the distribution of questionnaires and interviews; also, the SPSS software was used to analyze the data. The Chi-square test is used to examine the significance of the relationship between variables in the research hypotheses, and the Pearson test is used to examine the correlation of independent and dependent variables that indicates the establishment of a correlation between research variables, which shows that the accuracy between all variables is less than 0.05 and the correlation coefficient of all relations is positive. The correlation coefficient between all variables is above 0.6 that indicates the establishment of a positive and strong relationship between all of the variables. The Friedman test was used in order to prioritize the relationships and strategies, and the content validity method was used to determine the reliability of the measurement of the questionnaire’s validity; also, the Cronbach's alpha test was used to examine the reliability of the questionnaire in SPSS software.
Results: There is a significant difference between the types of environmental experiences (direct experience of nature, the indirect experience of nature, and the experience of space and place) in order to establish a compatible interaction between adolescents and nature. Also, the experience of direct interaction between adolescents and cognitive competence acquisition has the greatest impact on the promotion of adolescents' mental health; subsequently, the indirect experience of nature with cognitive competence acquisition and experience of space and place with behavioral competence acquisition have the greatest impact on the promotion of adolescents' mental health. According to the obtained information, social competencies are prioritized through biophilic design experiences.
Conclusion: The results indicate that design experiences in the context of learning according to the biophilic approach can meet the psychological needs of the adolescent period, because of the deep multifaceted relationship with nature. Providing solutions following the patterns of this approach in nature-based learning environments can provide the conditions for achieving social adequacy and promoting adolescents’ mental health.
