مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - طراحي مدل سبك زندگي ايراني

چكيده فارسي :

سير تحولات ساختاري توليد و عرضه محصولات و خدمات در دنيا باعث پيچيدگي در نوع رفتار مصرف كنندگان شده كه به طبع سبك زندگي و فرهنگ جوامع را دستخوش تغيير كرده است. در اين مقاله تلاش شده است با رويكرد جامعه شناختي سبك زندگي براساس فرهنگ‌ غربي و ايراني مورد بررسي قرار گيرد و مدل سبك زندگي ايراني در سه قوميّت پارسي، آذري و عربي از طريق نرم افزار ايويوز و ديتا پنل آزمون وتفاوت مدل در اين سه قوم بررسي شود. واكاوي نظريات جامعه شناساني چون ماكس وبر، آلفرد آدلر، توريستن وبلن، جرج زيمل، پيربورديو جهت شناخت بهتر مفهوم سبك زندگي و سوق‌دهي اين مطالعات به رابطه دين و سبك زندگي و تشريح آن براساس مدل‌هاي وبر و وبلن، محقق را بر اين باور كه جامعه مي‌تواند نقش اصلي و اساسي در ايجاد سبك زندگي ايفا نمايد را رسانده است. در كشور ايران كه دين بر ساير جنبه‌هاي فرهنگي غالب است ضرورت تدوين يك سبك زندگي ايراني -اسلامي را نشان خواهد داد. هدف از انجام اين تحقيق بهره گيري از نظريات جامعه شناسي در طراحي سبك زندگي ايراني اسلامي بوده است .در اين تحقيق با استفاده از روش تئوري زمينه اي و با انجام مصاحبه‌هاي عميق، تعداد 904 داده‌ي بدست آمد. داده ها با نرم افزار مكس كيودا مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و با روش كدگذاري‌هاي باز، محوري و انتخابي مدل سبك زندگي ايراني ترسيم شد. سپس اين مدل با 62 شاخص در سه قوم پارسي، آذري و عربي از طريق نرم افزار ايويوز و ديتا پنل مورد آزمون قرار گرفت كه نتايج آن چهار مقوله محوري روابط انساني و اجتماعي با 10مولفه و مقوله نگرشها و ارزشها با 5 مولفه و عوامل محيطي با سه مولفه و عوامل فردي با 10 مولفه تاثير گذارترين عوامل در تبيين مدل سبك زندگي ايراني - اسلامي به شمار مي آيند . با ازمون اين مدل در قوميت هاي گوناگون تفاوت‌هايي در مدل سبك زندگي اقوام ايراني مشاهده شد.