بررسي اثربخشي آموزش سواد رسانه اي بر مهارت‌هاي تفكر انتقادي دانش‌آموزان

The study effectiveness of media literacy education on the critical thinking skills of students

با توجه بـه اينكه در دنياي امروز رسانه‌ها يكي از اجزاي اصلي جوامع بشري هستند، آموزش سواد رسانه‌اي يكي از ملزومات اساسي بـراي شهروندان محسوب مي‌گردد. هدف اصلي اين پژوهش بررسي تاثير آموزش سواد رسانه‌اي بر مهارت‌هاي تفكر انتقادي دانش‌آموزان بود. در اين پژوهش از روش آزمايشي و طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل استفاده شد. جامعه آماري پژوهش حاضر را كليه دانش‌آموزان پايه اول متوسطه شهرستان تهران تشكيل دادند. از اين جامعه آماري استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي، يك مدرسه انتخاب شد؛ مدرسه انتخاب شده دو كلاس پايه اول متوسطه داشت كه يكي از اين كلاس‌ها، بصورت تصادفي به عنوان گروه آزمايش و كلاس ديگر گروه كنترل را تشكيل دادند. روش اجرا بدين ترتيب بود كه ابتدا براي هر دو گروه (آزمايشي و كنترل) پيش‌آزمون تفكر انتقادي كاليفرنيا اجرا شد، سپس طرح درس 8جلسه‌اي آموزش سواد رسانه‌اي براي گروه آزمايش اجرا شد اما براي گروه كنترل، هيچگونه آموزشي اعمال نشد، بلافاصله بعد از اتمام آموزش سواد رسانه اي براي گروه آزمايش، پس‌آزمون مهارت‌هاي تفكر انتقادي براي هر دو گروه اجرا شده و در نهايت با استفاده از آزمون كوورايانس و مصاحبه نيمه‌ساختاريافته به تحليل يافته‌ها پرداخته شد. نتايج نشان داد كه استفاده از آموزش سواد رسانه‌اي بر مهارت‌هاي تفكر انتقادي و 4 بعد آن (تحليل، ارزشيابي، استنباط و استدلال استقرايي) غير از بعد استدلال قياسي، تاثيرمثبت و معني‌داري دارد مي‌تواند باعث رشد اين مهارت ضروري در دانش‌آموزان شود.

Because in today's world the media are a key element in human societies, media literacy education is considered one of the basic requirements for the citizens. The main objective of this study was to evaluate the effect of media literacy education on the critical thinking skills of students. In this study, quasi-experimental and pretest-posttest design with control group was used. The study population in all the First base high school students of Tehran city. Use random sampling of the population, was a school, secondary school, two classes in first grade that one of these classes were randomly assigned as the experimental group and the control group formed another class. Methods This was a first for both groups (experimental and control) pretest California Critical Thinking was done, then the lesson plan 8 meeting teaching media literacy for the experimental group was the control group, no training could not be applied immediately after the training media literacy for testing, test critical thinking skills for both groups and eventually using covariance and semi-structured interviews was conducted to analyze the data. The results showed that the use of teaching media literacy on the critical thinking skills and 4 after it (analysis, evaluation, inference and inductive reasoning) than the deductive reasoning has a significant positive impact and can develop essential skills in students be.