اثرات كشندگي اسانس‌هاي گياهي فرموله شده روي شپشك آردآلود پنبه Phenacoccus solenopsis (Hem.: Pseudococcidae) در شرايط آزمايشگاهي و مزرعه‌اي

در اين پژوهش پس از تهيه فرمولاسيون‌هايي از اسانس‌هاي پونه Mentha longifolia، نعناع فلفلي Mentha piperita  و لعل كوهستان Oliveria decumbens ، كيفيت فرمولاسيون‌هاي ساخته شده بر اساس روش FAO بررسي شد. سپس كارايي حشره‌كشي اين تركيبات در مقايسه با آفت‌كش‌هاي دايابون و استامي‌پريد عليه پوره سن اول و حشرات كامل شپشك آردآلود پنبهPhenacoccus solenopsis  در شرايط آزمايشگاهي و مزرعه‌اي مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش‌هاي مزرعه‌اي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار انجام گرفت. تعداد پوره سن اول و حشره كامل شپشك در نوبت‌هاي يك روز قبل و سه، هفت و چهارده روز بعد از تيمار شمارش شد. ميزانLC50  فرمولاسيون پونه، نعناع فلفلي، لعل كوهستان، دايابون، دايابون+ روغن كنجد و استامي‌پريد در آزمايشگاه روي حشرات كامل شپشك با گذشت 48 ساعت از زمان تيمار به ترتيب 164.55، 171.41، 195.92، 6177.85،  3316.58 و 69.28 ميلي‌گرم بر ليتر و ميزان همين شاخص در مورد پوره‌هاي سن اول به ترتيب 49.77، 55.13، 65.32، 4256.10، 2159.89 و 16.45 ميلي‌گرم بر ليتر برآورد شد. نتايج زيست‌سنجي مزرعه‌اي نشان داد كه اسانس‌هاي فرموله شده اثرات قابل قبولي روي مراحل رشدي شپشك آردآلود پنبه داشتند. آفت‌كش استامي‌پريد سميت بيشتري نسبت به ساير تركيبات داشت اما با گذشت زمان اثر آن كاهش يافت. نتايج به طور كلي نشان داد اسانس‌هاي فرموله شده به عنوان تركيبات اميدبخش شناخته شده و مي‌توانند به عنوان يك فرآورده كاربردي در مديريت تلفيقي اين آفت مورد استفاده قرار گيرند.