بهينه‌سازي مكان‌يابي استقرار كاربري‌هاي شهري با روش‌هاي تركيبي Delphi- BWM- PROMETHEE (نمونه موردي ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني شهر اهواز)

بيان مسئله: با توجه به رشد روزافزون شهرها، افزايش جمعيت و متراكم شدن بافت شهري، لازم است كه كاربري هاي شهري اضطراري از قبيل آتش‌نشاني به‌طور بهينه تعيين موقعيت شوند تا به‌خوبي و به‌سرعت بتوانند پاسخگوي تقاضاها باشند. اين مسئله ازآن‌جهت حائز اهميت است كه اين تسهيلات، براي خدمات‌رساني امدادي ايجاد مي‌شوند پس بايد به‌خوبي بتوانند تمام ناحيه تقاضا را پوشش دهند، لذا اين پژوهش بر آن است تا ضمن شناسايي مهم ترين معيارهاي مؤثر بر مكان‌يابي ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني كه با شرايط شهر اهواز بيشترين تطابق را داشته باشند، آن‌ها را اولويت بندي نمايد. هدف: مقاله حاضر با هدف بهينه‌سازي مكان‌يابي استقرار كاربري‌هاي شهري تدوين شده است. روش:در اين پژوهش با مروري عميق و گسترده در ادبيات پژوهش، مهم ترين معيارهاي به‌كاررفته در مكان‌يابي ايستگاه‌هاي آتش نشاني شناسايي و استخراج گرديد. سپس به‌منظور تطبيق و ويژه سازي معيارهاي شناسايي‌شده در مرحله قبل، از تكنيك Delphi استفاده كرده و معيارهايي كه خبرگان اختلاف‌نظر كمتري بر روي آن‌ها داشتند، انتخاب شدند. آنگاه، به‌منظور وزن دهي و اولويت بندي معيارهاي انتخاب‌شده در مرحله قبل، يكي از تكنيك هاي نوين و كاراي تحقيق در عمليات به نام تكنيك بهترين_بدترين (BWM) بكار برده شد. درنهايت، با استفاده از تكنيك PROMETHEE چهار مكان بالقوه احداث ايستگاه آتش نشاني رتبه بندي شدند. يافته‌ها: نتايج نهايي حاصل از وزن دهي به معيارها حاكي از آن بود كه معيارهاي تعداد روستاهاي حاشيه اي (تعداد روستاهاي تحت حوزه استحفاظي آتش‌نشاني شهر)؛ مراكز مسكوني (محله‌هايي با ساختار مسكوني، شهرك‌ها و برج‌ها)؛ و فاصله مسافتي به ترتيب با اوزان 0.092، 0.088 و 0.068 جايگاه هاي اول تا سوم اهميت را به خود اختصاص داده اند. نتيجه گيري: حاصل از رتبه بندي مكان هاي بالقوه نشان داد كه مكان مربوط به منطقه پاداد واقع در بلوار آيت الله بهبهاني مناسب ترين مكان به منظور احداث ايستگاه آتش نشاني است. مكان هاي مربوط به سه‌راه خرمشهر، كوي فرهنگيان و منازل صنايع فولاد به ترتيب در اولويت هاي دوم تا چهارم جهت احداث ايستگاه آتش‌نشاني قرار گرفتند.