بررسي عملكرد حقوقي شوراي امنيت در جنگ تحميلي: غلبه منافع قدرتهاي بزرگ بر حقوق بين‌الملل

The Legal Practice of the Security Council in the Imposed War: Dominance of the Interests of the Great Powers over International Law

جنگ رژيم بعث عراق عليه ايران در سال 1981 ميلادي با تجاوز رژيم صدام به خاك ايران آغاز شد. در مديريت اين جنگ بازيگران منطق ه­اي و فرامنطقه‌اي اثرگذار بودند. به عبارتي بايد گفت تنها جنگ بين­المللي بود كه تمام بازيگران منطقه ­اي و قدرت­هاي فرامنطقه ­اي براي شكست ايران به اجماع نظري و سخت­افزاري رسيده بودند. آنچه در اين ميان اهميت دارد بررسي نقش شوراي امنيت در مديريت بحران جنگ رژيم بعث عراق عليه ايران است. بر اين اساس سؤال اصلي پژوهش اين است كه شوراي امنيت سازمان ملل متحد به­عنوان متولي اصلي حفظ صلح و امنيت بين‌المللي چه جايگاهي در مديريت جنگ اين رژيم عليه ايران داشت. براي پاسخ به اين سؤال در چارچوب نئورئاليسم و با روش توصيفي تحليلي، اين فرضيه به سنجش گذاشته مي­ شود كه شوراي امنيت سازمان ملل در مديريت جنگ رژيم بعث عراق عليه ايران تحت تأثير منافع قدرتهاي بزرگ قرار داشت و نتوانست براساس قواعد امنيت دسته جمعي عمل كند. در واقع براساس ديدگاه نئورئاليسم به سازمانهاي بين ­المللي، شوراي امنيت نه به عنوان نهاد تأمين‌كننده امنيت دسته­ جمعي بلكه به­عنوان ابزاري در دست قدرتهاي بزرگ در جنگ تحميلي رژيم بعث عراق عليه ايران عمل كرد.

The war of Iraqi Ba’athist regime against Iran broke out in 1981 by the aggression of Saddam's regime against Iran. Regional and trans-regional actors influenced the processes involved in this war. In other words, it was the only international war in which all regional and trans-regional powers reached a theoretical and hardware consensus to defeat one side, Iran. In the meantime, the role of the Security Council in managing the crisis in the imposed war of iraqi Ba’athist regime against iran is quite significant. Accordingly, the main question of this research is: “what was the role of the UN Security Council, as the main custodian of international peace and security, in managing the war of Iraqi Ba’athist regime against Iran?” To answer this question in the context of neorealism, the researcher hypothesizes that: The UN Security Council was intended towards the interests of the great powers in managing the imposed war of iraqi Ba’athist regime against iran, and was not free to decide on the basis of the rules of collective security. In fact, from a neorealist view of international institutes, the Security Council acted not as an entity of providing collective security, but as an instrument in the hands of the great powers in the war of Iraqi Ba’athist regime against Iran.