پديد آورندگان :
نيك بين، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج - دامپزشكي، كرج، ايران , شقايق، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج - دانشكده دامپزشكي - گروه علوم درمانگاهي , عظيم پور، سعيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد بابل - دانشكده دامپزشكي - گروه علوم درمانگاهي
كليدواژه :
گوسفند , كبد , كمبود مس , سرم
چكيده فارسي :
كمبود مس در نشخوار كنندگان سراسر دنيا بومي بوده و موجب بروز بيماري هاي مختلف باليني و تحت باليني همانند آتاكسي آنزوئوتيك در بره ها، كاهش كيفيت پشم در گوسفندان، بيماري افتان در گاوها، كم خوني، اسهال، افت سيستم ايمني، كاهش وزن، شكنندگي استخوانهاو ... در حيوانات مختلف مي گردد. به همين دليل اين كمبود از اهميت اقتصادي بسزاييبرخوردار است. بر اين اساس بررسي مناطق مختلف از نظر كمبود اين ماده معدني اهميت فرواني دارد. از آنجا كه كمبود اين عنصر در همه مواقع با بررسي خوني آن قابل تشخيص نمي باشد، در اين بررسيدر طول يك سال ( چهار فصل ) پس از ذبح دامها نمونه هاي كبدي نيز اخذ شده و ميزان مس در اين نمونه ها با استفاده از روش جذب اتمي تعيين شد. دستهبندي ميزان مس در سرم بدين صورت است كه اگر ميزان در سرم كمتر از 40 ميكروگرم در دسي ليتر باشد در گروه كمبود شديد، اگر بين 40 تا 70ميكروگرم در دسي ليتر باشد در گروه مرزي و اگر بيشتر از 70( 70 تا 120 ) ميكروگرم در دسي ليتر باشد در گروه طبيعي قرار ميگيرند. در مورد كبد نيز دسته بندي به اين صورت است كه اگر ميزان مس در كبد در محدوده ي 80 تا 200 PPM ( بيشتر از 200 PPM ) قرار داشته باشد طبيعي، اگر كمتر از 80 PPM باشد در گروه كمبود مرزي و اگر كمتر از 35 PPM باشد در گروه كمبود شديد قرار مي گيرد. ميانگين ميزان مس سرم در فصول بهار ، تابستان ، پاييز و زمستان به ترتيب 97 ، 123 ، 83 و 85 ميكروگرم در دسي ليتر و ميانگين ميزان مس در كبد در اين فصول به ترتيب 69/70 ، 34/85 ، 71/74 و 98/73 PPM بود . نتايج آماري نشان داد كه 12 درصد از گوسفندان داراي كمبود مرزي مس در سرم و 58 درصد از آنها داراي كمبود مرزي مس در كبد بودند . به طور كلي به نظر مي رسد كه در منطقه مورد مطالعه دامها دچار يك كمبود مرزي تحت باليني هستند .
چكيده لاتين :
Ruminates copper deficiency is endemic all over the world and it causes different clinical and subclinical diseases such as enzootic ataxi in lambs, decreased wool quality in sheep, cattle's falling disease , anemia, diarrhea, decreased immune system, weight loss, bones fragility ….
Thus, it has a great economic importance. In order that it's important to examine deficiency of this mineral in different regions. According to that,copper deficiency is not always diagnosable in blood test, in this investigation liver sample has been taken from each sheep in four season after slaughter and the level of copper examined by atomic absorption method.
In serum, copper level under 40 µg/dl categorize insever copper deficiency group, If it's 40 - 70 µg/dl places in border copper deficiency group and if it's more than 70 µg/dl, stands in normal group.
Also, copper liver concentration more than 80 PPM, categorize in normal Group, if it's lower than 80PPM places in secondary copper deficiency group and if it's lower than 35PPM sits insevere copper deficiency group.
The average of copper level in serum in spring, summer, autumn, winter was 97, 123, 83, 85 mg/dl respectively and the average of liver copper concentration in these seasons was 70/69, 85/34, 74/71, 73/98 PPM respectively. The statics shows that 12% of sheep had border copper deficiency on their serums and 58 % of them had border copper deficiency on their liver and only 6%ofsheep had border copper deficiency both on their blood serum and on their liver.
