نقد و توجيه رويكردهاي تحققي و اقتصادي به مفهوم تقصير در مسئوليت مدني و آثار عملي آن در دعاوي مرتبط

A Case for Positive and Economic-Based Approaches to Reasonableness in Tort Law and their Practical Implications

فارغ از مواردي كه قانون يا قرارداد نحوۀ احراز تقصير عامل زيان را مشخص مي‌كنند، مسئلۀ چگونگي احراز تقصير پيچيده و محتمل‌الوجوه است.اين تحقيق در صدد پاسخ به اين سؤال است كه پرسش از تقصيرآميز بودن رفتار، آيا پرسشي توصيفي است يا هنجاري؟ به تعبير ديگر، وقتي دادرس در پي احراز تقصير خوانده در دعواي مسئوليت مدني است، آيا بايستي همانند دانشمندان تجربي در جهان خارج به تجربه بپردازد و پس از كشف رفتار متعارف (رفتاري كه بيشترين تكرار را داراست) در خصوص قضيۀ متنازع‌فيه، انحراف رفتار خوانده را با آن بسنجد؟ يا آنكه فارغ از اينكه درواقع چه رفتاري به چه ميزان معمول است، وي بايد انساني ايدئال (كه اصلاً در جهان وجود خارجي ندارد) را درنظر بگيرد و ميزان انحراف رفتار خوانده را با آن بسنجد. به عبارت ديگر، آيا معيار در احراز تقصير، انحراف از رفتار انسان متعارف است يا انسان معقول؟ در اين تحقيق نشان داديم كه رويكرد توصيفي به مفهوم تقصير غيرمنطقي است. روش تحقيق كتابخانه‌اي و ميداني است. در دو گفتار به بررسي رويكرد هنجاري و توصيفي خواهيم پرداخت. كليدواژه‌ها

In spite of some instances in which statute or contract specifically determines the approach by which the standard of care is to be tested, the notion of Reasonable Man which plays a crucial role at the heart of Duty of Care is an ambiguous and abstruse issue. The Article sets forth an answer to the following question: Should reasonableness be a normative or a positive notion? In other words, should the reasonable person be defined in accordance with a normative ethical commitment or in accordance with an empirically observed practice or perception? We put forward and defend the thesis that positive approach is illogical and normative approach, namely Economic Welfare approach, is categorically sound, although the latter raises partially surmountable practical problems. This Article is basically founded on Documentary Research and Literature Review and is presented in two parts; The first involves dealing with the positive approach and the latter with the normative one.