كليدواژه :
مصالح عاليۀ كودك , كودكآزاري , حقوق خانوادۀ تطبيقي , اصل آزادي نكاح , ازدواج‌هاي ممنوعه , ازدواج با فرزندخوانده
چكيده فارسي :
فرزندخواندگي نهادي حقوقي است كه به‌موجب آن يك كودك محروم از خانواده، تحت سرپرستي و حمايت‌هاي يك خانواده قرار مي‌گيرد و به اين ترتيب، والدين فرزندپذير كليۀ مسئوليت‌هاي والدين طبيعي نسبت به فرزند را عهده‌دار مي‌شوند و رابطۀ والد فرزندي بين اين افراد شكل مي‌گيرد. اصل آزادي نكاح نيز يكي از اصول مسلم حقوق بشري است. امروزه اصل ممنوعيت ازدواج با محارم يك اصل جهاني است. در جوامع، اديان و نظام‌هاي حقوقي مختلف و در سلسلۀ روابط خويشاوندي و خانوادگي طبقاتي وجود دارند كه ايجاد پيوند زناشويي بين آنان ممنوع است. در ايران با تصويب قانون حمايت از كودكان و نوجوانان بدسرپرست و بي‌سرپرست مصوب 1392ش و ممنوع كردن ازدواج با فرزندخوانده در زمان حضانت و پس از آن، چنين ازدواجي به تشخيص مصلحت فرزندخوانده از سوي دادگاه صالح مشروط شد، به اين دليل كه با عدم ممنوعيت شرعي و سكوت قانون، مواردي از ازدواج با فرزندخوانده وجود داشته است كه لااقل با اين مقرره انجام چنين ازدواج‌هايي موكول به اجازۀ دادگاه مبتني بر مصلحت فرزندخوانده خواهد شد و به اين ترتيب، از فرزندخوانده در برابر آسيب‌هاي احتمالي حمايت مي‌شود. اين درحالي است كه ازدواج با فرزند خوانده در دو كشور ديگر مورد مطالعه، يعني انگليس و آلمان، ممنوع است كه با مطالعۀ قوانين آن، وضعيت نظام حقوقي اين سه كشور با محوريت اصل مصالح عاليۀ كودك و اصل آزادي نكاح تبيين خواهد شد. اگرچه ممنوعيت مشروط اين ازدواج در نظام حقوقي ايران و ممنوعيت آن در دو كشور ديگر نشان از دغدغۀ مشترك قانون‌گذار ايران با كشورهاي پيش‌گفته دارد، ليكن ظاهراً اصل آزادي نكاح همچنان داراي اهميت ويژه‌اي بوده و اين ممنوعيت را تحت‌الشعاع قرار داده است.
كليدواژه‌ها
چكيده لاتين :
Adoption is a legal institution by which a child with no family is placed under the care and support of a family. In this regard, the adopters (or the single adopter) carry all responsibilities of the natural parents towards the child, and a parent-child-relationship will be created between them. Freedom of marriage is one of the fundamental principles of human rights. Nevertheless, today, the prohibition of consanguineous marriage is also a universal principle. In some societies, religions and various legal systems, there are, in respect of different kinship hierarchies, prohibited kinship degrees with whom a matrimonial relationship is forbidden. The “Law on the Protection of Children without a Guardian or with an Unworthy Guardian”, which was passed 2013, prohibits marriage between adopters adoptees during the custody period and thereafter, but allows it if the competent court finds out that the best interest of the child so requires. In the absence of an Islamic legal prohibition, there have been cases of marriage with an adoptee. This kind of marriage is now, at least, dependent on court’s permission based on the best interests of the child. On the other hand, it is forbidden for adopters to marry the adoptee in England and Germany, two countries whose laws are going to be analyzed in this study. In this regard, this article seeks to explain the legal status of three countries, i.e. Iran, England, and Germany, with a focus on the principle of the best interest of the child and the freedom of marriage. Although the conditional ban on marriage in Iran's legal system and its prohibition in two other countries indicate a common concern of the Iranian legislature with the above mentioned countries, it seems that the principle of freedom of marriage continues to be of particular importance and, therefore, has its impact on this ban.
