پديد آورندگان :
حسين آبادي، محسن دانشگاه عالي دفاع ملّي , شمس دولت آبادي، محمدرضا دانشگاه عالي دفاع ملّي , مراديان، محسن دانشگاه عالي دفاع ملّي
كليدواژه :
وهابيت , جريان‌هاي سلفيِ تكفيري , تهديد , استان كرمانشاه
چكيده فارسي :
يكي از مؤلفه‌هاي تهديدهاي امنيت ملّي در مناطق مرزي، به‌ويژه استان كرمانشاه، خطرات ناشي از نفوذ انديشة وهابيت و جريان‌هاي سلفيِ تكفيري و اقدامات آنها است. انديشة تكفير، ريشه در تفكرات ابن‌تيميه (قرن 8 ق) دارد كه بر اساس برداشت انحرافي كه از اسلام داشته، عده‌اي از مسلمانان را خارج از دايرة اسلام دانسته و آنها را كافر خوانده است. در ادامه، محمد ابن عبدالوهاب (قرن 12 ق) اين انديشه را عملياتي كرد و بر اساس آن، اقدام به قتل و كشتار مسلمانان نمود. اين انديشه هم‌اكنون نيز توسط وهابيان، داعش و ساير جريان‌هاي تكفيري عليه مسلمانان در حال اجرا است. هدف اين پژوهش، شناسايي تهديدها و آسيب‌هاي ناشي از فعّاليت اين جريان‌ها در ابعاد مختلف و ارائة راهكارهاي مواجهه با آنها ازطريق رويكرد كيفي نظرية داده‌بنياد است. سؤال اصلي پژوهش اين است كه «اقدامات جريان‌هاي سلفيِ تكفيري چه تهديداتي را در ابعاد مختلف عليه امنيت اين منطقه و امنيت ملّي ج.ا.ايران ايجاد خواهد كرد؟». در اين پژوهش، از روش‌هاي نمونه‌گيري نظري و تكنيك گلوله‌برفي براي گردآوري داده‌ها استفاده شده است و اشباع نظري داده‌ها با استفاده از مصاحبة عميق نيمه‌ساختارمند با 38 نفر از خبرگان حوزه‌هاي سياسي - امنيتي به دست آمده است. همچنين، رهيافت نظام‌مند استراوس و كوربين براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها به‌كار گرفته شد. به‌اختصار، تجزيه‌وتحليل داده‌ها نشان داد كه پديدة ظهور و توسعة جريان‌هاي سلفيِ تكفيري در جغرافياي مناطق مرزي و حاشيه‌اي غرب كشور ازجمله استان كرمانشاه، تحت تأثير شرايط علّي مختلفي قرار دارد. اين پديده به همراه شرايط مداخله‌گر (حمايت مالي، لجستيكي، آموزشي و رسانه‌اي) و شرايط زمينه‌اي (جريان‌هاي ايدئولوژيك، عوامل اقتصادي، فرهنگي- فكري، سياسي- بين‌المللي و اجتماعي)، كنش‌هايي را شامل اقدامات ايدئولوژيكي - فرهنگي؛ سياسي - امنيتي و اقتصادي به وجود مي‌آورد. درنهايت، پيامدهاي اين پديده عبارت‌اند از تهديدهاي امنيتي، اقتصادي، اجتماعي و اعتقادي. در انتها نيز پيشنهادهايي براي مقابله با اين تهديدها ارائه گرديد.
كليدواژه‌ها
چكيده لاتين :
One of the components of national security threats in border areas, especially in Kermanshah province, is the dangers posed by the influence of Wahhabism and Salafi takfiri movements and their actions. The idea of takfir is rooted in the thoughts of Ibn Taymiyyah (8th century AH) who, based on his Deviant perception from Islam, considered some Muslims outside the circle of Islam and called them infidels. After that, muhammad Ibn Abd al-Wahhab (12th century AH) put this idea into practice and based on it, started killing of Muslims. This idea is still being practiced by Wahhabis, ISIS and other takfiri movements against Muslims. The purpose of this study is to identify the threats and harms caused by the activity of these currents in different dimensions and to provide solutions to deal with them through a qualitative approach to the grounded theory. The main question of the research is "What threats will the actions of the takfiri Salafi currents pose in various dimensions against the security of this region and the national security of the Islamic republic of Iran?". In this study, theoretical sampling methods and snowball technique have been used to collect data and theoretical data saturation has been obtained using deep and semi-structured interviews with 38 experts from political- security different. Also, the systematic approach of Strauss and Corbin was used to analyze the data. In short, the analysis of the data showed that the phenomenon of the emergence and development of takfiri Salafi currents in the geography of border areas and the western margins of the country, including Kermanshah province, is affected by various causal conditions. This phenomenon, along with interventional conditions (financial, logistical, educational, and media support) and contextual conditions (ideological currents, economic, cultural-intellectual, political-international, and social factors) creates actions including ideological-cultural, economic- security and political measures. Finally, the consequences of this phenomenon include security, economic, social and religious threats and also, at the end, suggestions were presented to counter these threats.
