نحوه تحقق مفاهيم فلسفي در حكمت متعاليه

The Way the Philosophical Concepts Are Realized in Transcendental Philosophy

مسئله نحوه تحقق معاني فلسفي در حكمت متعاليه از فروع مسئله اصالت وجود و اعتباريت معناست. صدرالمتألهين با طرح مسئله اصالت وجود و اعتباريت معنا ثابت كرد كه هويت‌هاي خارجي از سنخ حقيقت وجودند و محال است كه معنا در خارج يافت شود. ازاين‌رو وي بر اين باور است كه موجوديت معاني از جمله معاني فلسفي در خارج، عبارت است از صدق آنها بر هويات خارجي. با توجه به اينكه صدرالمتألهين هويت‌هاي خارجي را از سنخ معنا نمي‌داند، بر اين باور است كه تباين مفاهيم و معاني لزوماً منجر به تعدد در مصداق نمي‌شود و ممكن است كه مفاهيم و معاني متعدد بر هويت واحدي صدق كنند. لازم است يادآوري كنيم هرچند صدرالمتألهين صدق مفاهيم و معاني متعدد را بر هويتي واحد ممكن مي‌داند، لكن وي با طرح نظريه انفكاك‌پذيري عرض از معروض توانست منحاز بودن و زيادت خارجي اعراض متحد با معروض را نيز ثابت كند.

How the philosophical meanings are realized in transcendental philosophy is subsidiary to the principality of existence and conventionality of meaning. By posing the ideas of principality of existence and conventionality of meaning, Mulla Sadra proved that external identities are of the type of truth of existence and that the meaning is impossible to be found in external world. Therefore, he maintains that the existence of meanings, including the philosophical meanings, in the external world is their verifying external quiddities. Considering the fact that Mulla Sadra does not know the external quiddities to be of the meaning type, he thus believes that the contrast of concepts and meanings would not necessarily lead to multiplicity of instances and it is possible that multiple concepts and meanings refer to one single quiddity. It is necessary to mention that although Mulla Sadra regards it possible for multiple concepts and meanings to refer to one single quiddity, by putting forward the idea that accident is separable from what it belongs to, he could prove that the accidents are externally supper added to what they belong to.