بررسي كارايي جريان رقيق‌ساز، زمان ماند و خروج آب آلوده در مديريت كيفي شبكۀ توزيع آب پس از وقوع آلودگي (مطالعۀ موردي: شبكۀ آب شرب شهر زاهدان)

سيستم‏هاي توزيع آب شهري، بخش بزرگي از زيرساخت‏هاي شهري را تشكيل مي‏دهند. آگاهي و شناخت از منابع ورود آلاينده و چگونگي حركت آن، سبب مدل‏سازي و انجام يك مديريت بحران مناسب هنگام نفوذ اين آلاينده‏ها به شبكه مي‏شود. در اين تحقيق به‏منظور شبيه‏سازي حركت نيترات در خاك، معادلۀ انتقالپخش آلودگي خاك در MATLAB كدنويسي شد. سپس، شبكۀ توزيع شمارۀ 2، آب شرب شهر زاهدان به‏عنوان منطقۀ مطالعاتي مد نظر قرار گرفت و نقاط مستعد با غلظت زياد آلاينده در شبكه شناسايي شد. شبيه‏سازي شبكه بر اثر وقوع دوساعتۀ آلودگي، با استفاده از اتصال مدل عددي EPANET و نرم‏افزار MATLAB ‌مدل‏سازي شد. به منظور مديريت كيفي شبكه، دو ابزار كارآمد و به‌صرفۀ زمان ماند و جريان رقيق‏ساز معرفي شده و در كنار ابزار تخليۀ آب آلوده، استفاده شدند. نتايج به‏كارگيري ابزار مديريت كيفي تخليۀ آب با غلظت غيرمجاز نشان داد با قطع كردن جريان به مدت 1.25 تا 2.4 بازۀ زماني تزريق آلودگي به شبكه و همچنين، خروج آب به ميزان 5 درصد دبي پايۀ لوله، مي‏توان از ورود آلودگي به نقاط ديگر شبكه جلوگيري كرد. براي شبيه‏سازي ابزار زمان ماند، شبكه به چهار منطقۀ نزديك، ميانه، دور و خيلي دور تقسيم شد. نتايج تحليل كيفي شبكه بيان مي‌كرد كه زمان ماند مورد نياز گره‏هاي ناحيۀ ميانه، دور و خيلي دور نسبت به حالت نزديك به‌ترتيب بين 25 تا 30، 50 و 67 تا 75 درصد كاهش مي‏يابد. در ادامه، تأثير مثبت و كارآمد جريان رقيق‏ساز به‏عنوان يك راهكار مديريت و كنترل كيفي شبكۀ توزيع به اثبات رسيد. مقدار جريان رقيق‏ساز لازم به‏منظور بهبود وضعيت كيفي آب شبكه، حدود 20 درصد دبي پايۀ لوله محاسبه شد.