عنوان مقاله :
تحليلي بر اثرات سامانههاي آبياري نوين بر نواحي روستايي (مطالعه موردي: دهستان محمدآباد، شهرستان عنبرآباد)
پديد آورندگان :
طيب نيا ، هادي دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشكده جغرافيا و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﻣﺤﯿطي , دريني ، سكينه دانشگاه سيستان و بلوچستان - داﻧﺸﮑﺪه ﺟﻐﺮاﻓيا و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﻣﺤﯿطي
كليدواژه :
دهستان محمد آباد , سامانه هاي آبياري نوين , عنبر آباد , كشاورزان , نواحي روستايي
چكيده فارسي :
روند كاهشي ميزان منابع آبي در كشور، مسئولان مربوطه را بر آن داشته تا به توسعه سيستمهاي آبياري نوين در اراضي كشاورزي بويژه در نواحي روستايي اقدام كنند. اين اقدامات؛ تاثيرات محتلفي بر زندگي ساكنان اين نواحي داشته است. هدف از اين تحقيق، بررسي تأثيرات سيستمهاي آبياري تحت فشار بر نواحي روستايي دهستان محمد آباد است. تحقيق حاضر بر اساس هدف كاربردي و بر اساس روش انجام؛ توصيفي-تحليلي ميباشد. جامعه آماري تحقيق، دهستان محمدآباد واقع در شهرستان عنبرآباد است كه شامل 15 روستا و 1113 خانوار است. از اين ميان، 4 روستا (300 خانوار) كه در آنها آبياري تحت فشار به اجرا درآمده است به عنوان نمونه روستايي انتخاب و 50 درصد از خانوارهاي آن (150 خانوار) به عنوان نمونه انتخاب شد. جهت گردآوري اطلاعات از دو روش كتابخانهاي و پيمايشي (پرسشنامه) استفاده شد. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از نرمافزار SPSS و آزمونهاي تي تك نمونهاي، ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون استفاده شد. براساس نتايج تحقيق، اين سيستمها موجب افزايش 30 تا 70 درصدي توليد محصولات كشاورزي شدهاند. همچنين اثرات سيستم آبياري بر معيشت ساكنين روستاها بالاتر از متوسط است (با سطح معني داري 000/0) كه در ميان اين اثرات؛ متغير تأثير صرفه جويي در مصرف آب با ميانگين 59/4، مهمترين اثرپذيري از سيستم آبياري را دارد. به علاوه؛ ميان ديدگاه مردم نسبت به بهبود تأثيرات آبياري نوين و بهبود وضعيت اقتصادي؛ رابطه مثبت و معنيداري وجود دارد. همچنين متغيرهاي افزايش درآمد (0.277)، بازگشت مهاجرين (0.205) و افزايش راندمان توليد (0.178) از ميان ساير متغيرها داراي قدرت پيشبيني معنيدارتري براي تغيير وضعيت روستائيان ميباشند. متغير افزايش درآمد با ضريب بتاي 0.277 بيشترين تأثير را بر متغير وضعيت روستائيان داشته است.