عنوان مقاله :
ارزيابي سطوح مختلف آبياري بر تبخير تعرق، ضريب گياهي و عملكرد عناب (Ziziphus jujuba Mill.) در شرايط لايسيمتر
پديد آورندگان :
راد ، محمدهادي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺘﺎن ﯾﺰد - ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮕﻞ و ﻣﺮﺗﻊ , عصاره ، محمدحسن سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎ و ﻣﺮاﺗﻊ ﮐﺸـﻮر , وظيفه شناس ، محمدرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺘﺎن ﯾزد - بخش تحقيقات نهال و بذر , كاوند ، عبدالرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موﺳـــﺴـــﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺛﺒﺖ و ﮔﻮاﻫﯽ ﺑﺬر و ﻧﻬﺎل , سلطاني گردفرامرزي ، مهدي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺘﺎن ﯾﺰد - ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻨﮕﻞ و ﻣﺮﺗﻊ
كليدواژه :
كارايي مصرف آب , كم آبياري , ميوه , نياز آبي
چكيده فارسي :
ارزيابي دقيق از ميزان تبخير تعرق (ET) براي اختصاص مقدار مناسب آب و بهبود كارايي مصرف آب براي گياهاني كه با اهداف مختلف كاشت مي شوند، بسيار با اهميت است. در اين راستا، ميزان تبخير تعرق، ضريب گياهي (Kc)، عملكرد و كارايي مصرف آب در درختان چهار ساله عناب (Ziziphus jujuba Mill.) از طريق آزمايش لايسيمتري در شرايط اقليمي يزد در سال زراعي 1396-1397 تعيين گرديد. آزمايش با استفاده از 18 لايسيمتر در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تيمار آبياري 100 درصد ظرفيت زراعي (شاهد)، 30 و 60 درصد كم آبياري ( به ترتيب 70 و 40 درصد ظرفيت زراعي) و در 6 تكرار انجام شد. نتايج بدست آمده نشان داد كه تبخير تعرق، عملكرد و كارايي مصرف آب در درختان چهار ساله، تحت تأثير ميزان رطوبت خاك بوده، بگونه اي كه تيمارهاي مختلف رطوبتي از اختلاف معني داري برخوردار بودند. ميزان تبخير تعرق سالانه عناب در شرايط اقليمي يزد در تيمارهاي شاهد، 30 و 60 درصد كم آبياري به ترتيب، 828.1، 514.1 و 386.0 ميلي متر اندازه گيري شد. بيشترين ميزان تبخير تعرق در هر سه تيمار مربوط به دوره توسعه رشد گياه از اواخر فروردين تا اوايل تيرماه بود. عملكرد و كارايي مصرف آب، تحت تأثير تيمارهاي كم آبياري قرار گرفت و كاهش يافت. در مجموع مي توان بيان داشت كه هر چند عناب را به عنوان يك گونه دارويي درختي مقاوم به خشكي معرفي كرده اند، با اين وجود تنش آبي بويژه در دوره توسعه رشد كه مصادف با گلدهي، تشكيل و رشد اوليه ميوه است، به شدت بر عملكرد و كارايي مصرف آب تأثير منفي دارد. توصيه مي شود براي تعيين نياز آبي درختان عناب، از ضريب گياهي (Kc) سالانه 0.45 كه از اعمال تيمار شاهد حاصل گرديد، استفاده شود.