كاركردهاي روايي المان «دست» به‌عنوان يك عنصر نشانه‌شناسي در فيلم‌هاي انيميشن

در بسياري از آثار انيميشن و سينما نماهايي وجود دارد كه دستِ كاراكتر، به تنهايي، يا بخش قابل ملاحظه‌اي از فضاي فيزيكي كادر را به خود اختصاص داده است و يا سهم عمده‌اي از كنش دراماتيك پلان را در اختيار دارد. هدف از اين پژوهش، بررسي كاركردهاي نشانه‌شناسيِ دست در پلان‌هاي فيلم‌هاي انيميشن است؛ تا امكاناتي كه اين كاركردها براي روايت داستان فراهم مي‌كنند، مشخص شود. پرسش اصلي اين مقاله آن است كه: آيا با تكيه بر نظريه‌هاي روايت و اصول نشانه‌شناسي، و در كنار اين دو با مشاهده و تحليل پلان‌هاي آثار انيميشن، مي‌توان به الگوهايي كاربردي دست يافت كه در آن‌ها، استفاده از دست كاراكتر در پلان به پيش‌برد روايت ماجرا كمك كند؟ پژوهش پيش رو، ابتدا، با استفاده از منابع موجود و روش مطالعه‌ كتاب‌خانه‌اي، تعريفي متناسب با موضوع از روايت و نشانه ارائه مي‌دهد و سپس، كاركرد دست را به عنوان يك نشانه در روايت مشخص مي‌كند. بعد از آن، با تكيه بر اين تعاريف و با استفاده از روش توصيفيتحليلي به مطالعه‌ موردي پلان‌هاي آثار انيميشن پرداخته مي‌شود و كاركردهاي روايي مختلف دست در اين پلان‌ها استخراج مي‌شود. رويكرد اصلي اين پژوهش، نشانه شناسي روايي از منظر بوردول است. نتايج به‌دست آمده، به عنوان كاركردهاي دست، عبارتند از: 1) دست، نشانه قدرت؛ 2) دست، نشانه‌ ضعف؛ 3) دست، نشانه‌ مالكيت؛ 4) دست، ابزار ارتباط، شناخت و صميميت؛ 5) دست، ابزار تاكيد بر گفتار و حالت چهره؛ 6) دست، نماينده‌ خواسته‌ درون؛ 7) دست، وسيله‌ انتقال پيام.