كليدواژه :
نظام امكاني احسن , نظام كل , نظام نفوس و طبايع , نظام طبيعت , شرور وجودي , شرور عدمي , شرور اختياري , شرور تكويني اصول اخلاق و اصول سلوك
چكيده فارسي :
جهان سراي رخدادهاي مختلفي است كه برخي از آن روديدادها شرور نام دارند. انسانها ناگزيز با اين رويدادهاي ناگوار مواجهاند. برخي از اين رويدادها به خودي خود آفت نيستند؛ اما تصادم انسانها با آنها به آسيب مي انجامد. برخي از آن رويدادها در شمار آفات و آفت زاها ميباشند. برخي ديگر كه از حيث قوانين اخلاق شديدترين رويدادهاي شرآميزند كه از شرارت ها بشري به حساب ميآيند. اكنون اين دو پرسش در پيش نهاده ميشود: نخست، جايگاه اين شرور در نظام هستي چيست و كدام است؟ دوم، روش مواجهشدن با اين گونه رويدادهاي آسيبرسان چيست و كدام است؟ در پاسخ به پرسش نخست بايد نظام احسن را تشريح و وجود خير و شر را در آن بررسي كرد؛ نظامي كه دو بخش دارد: يكم، بخش فراگير و عام كه در تماميت خويش واجد امكانات اشرف ترتيبي است. دوم، بخش خاص كه شرور در آن بخش برابر جهات خير و نيك جهان واقع ميشوند. شرور در دو رده مي گنجد: نخست، شرور تكويني و دوم، شرور اختياري. در پاسخ به پرسش دوم دو مرحله خواهيم داشت: نخست، مرحلۀ پيشاشرور و دوم مرحلۀ پساشرور. در مرحلۀ نخست سه عامل كردار سنجيده و پسنديده، گزينشگري روش و فرجام نيك و درخواست از خدا سعادت را نتيجه خواهد داد. در مرحلۀ دوم اصل هاي اخلاق و اصل هاي سلوك پاكيزه ميبايد فرا راه انسان واقع شود.