مديريت منابع و مصارف در حوزه ملزومات پزشكي با استفاده از الگوريتم خوشه‌بندي كي ميانگين: مطالعه موردي

مقدمه: همواره يكي از دغدغه‌هاي اصلي مديران نظام سلامت، كنترل و كاهش هزينه‌هاي بهداشت و درمان بوده است. استفاده بهينه از منابع مراكز بهداشتي و درماني جهت حفظ و ارتقاي خدمات، مستلزم تحليل هزينه‌ها و به‌كارگيري نتايج به‌دست‌آمده در فرآيند تأمين و مصرف اقلام موردنياز است. هدف اين مطالعه استخراج الگويي مناسب جهت مديريت هزينه‌هاي ملزومات پزشكي در مراكز بهداشتي و درماني است.روش ها: اين پژوهش از نوع كاربردي و به روش توصيفي است كه به‌صورت مقطعي انجام شد. هزينه خريد ساليانه ملزومات پزشكي مراكز درماني دانشگاه علوم پزشكي همدان از سيستم اطلاعات بيمارستاني استخراج و پس از پردازش، نتايج با بهره‌گيري از تجربيات محققين و ضوابط تجهيزات پزشكي كشور تحليل گرديد. براي خوشه‌بندي داده‌ها از الگوريتم K-means در محيط نرم‌افزاري Rapidminer 9.6 استفاده شد.يافته ها: هزينه‌هاي خريد ساليانه ملزومات پزشكي بر مبناي قيمت خريد واحد و كل به روش K-means به نُه دسته خوشه‌بندي شد و سپس بر اساس تحليل هريك از طبقات، راهكارهايي جهت مديريت هزينه از جمله كاهش قيمت از طريق خريد متمركز، عقد قرارداد با تأمين‌كنندگان مجاز، نظارت و كنترل دقيق مصرف و عقد تفاهم‌نامه با ساير مراكز درماني جهت تبادل كالاي مازاد يا موردنياز ارائه گرديد.نتيجه‌گيري: تحليل هزينه كرد حوزه ملزومات پزشكي بر مبناي قيمت، ميزان خريد و مصرف در يك بازه زماني معين با استفاده از الگوريتم خوشه‌بندي، اطلاعات ارزشمندي را جهت مديريت منابع و مصارف در اختيار مديران نظام سلامت قرار مي‌دهد و منجر به حفظ، تداوم و ارتقاء سطح خدمات مراكز بهداشتي و درماني مي‌گردد.