سهم برآورد رواناب ناشي از ذوب برف در تامين نياز آبي اراضي زراعي زيرحوضه چهل گزي، استان كردستان

Estimation of snowmelt runoff in water requirement of farmland in Chehelgazi Sub-basin, Kurdistan Province

با توجه به اهميت و نقش پوشش برف در مديريت و تامين منابع آبي حوضه هاي كوهستاني، مطالعه حاضر با استفاده از مدل SRM و تصاوير سنجنده ماديس، براي برآورد رواناب ناشي از ذوب برف و مدل CROPWAT، به منظور تعيين نياز آبي اراضي زراعي زيرحوضه چهل گزي واقع در استان كردستان با هدف تعيين سهم برآورد رواناب حاصل از ذوب برف اين زيرحوضه در تامين نياز آبي اراضي زراعي آن، طي سال هاي 1391 تا 1393 انجام شده است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد، مدل SRM قادر به برآورد رواناب ناشي از ذوب برف با ضريب تبيين و درصد تفاضل حجمي به ترتيب 0.97 و 0.14 براي سال واسنجي 1391 تا 1392 و 0.96 و 0.66 براي سال اعتبارسنجي 1392 تا 1393، مي باشد. همچنين، نتايج حاصل از مدل CROPWAT، ميزان نياز آبي اراضي زراعي زيرحوضه چهل گزي را برابر 1939371 متر مكعب در سال بيان داشت كه در نهايت سهم رواناب ناشي از ذوب برف بر اساس اين نياز برآوردي نسبت به سال واسنجي، برابر با توان 100 درصدي اين رواناب در تامين نياز آبي اراضي زراعي زيرحوضه چهل گزي است كه بر مبناي اين مطالعه، مي توان به ارايه الگويي براي برنامه ريزي مدون براساس موجوديت آب در اين زيرحوضه پرداخت.

Snow cover has a significant role in management and supply of water resources in mountainous basins. In this order, this study aimed at estimating of contribution the snowmelt runoff in Chehelgazi Sub-basin at Kurdistan Province in supplying water requirements of its farmlands during 2012 and 2014. To do so, SRM model and MODIS satellite images were applied to estimate runoff from the snowmelt and CROPWAT model was implemented to determine water requirements of farmlands. Through the findings, it was found that SRM model with coefficient of determination (R2) of 0.97 and volume difference percentage of 0.14 for the calibration year (2012-2013) and coefficient of determination of 0.96 and volume difference percentage of 0.66 for validation year (2013-2014) was able to estimate snowmelt runoff. Moreover, the result from CROPWAT model showed that water requirement for farmlands in Chehelgazi Sub-basin was 1939371 m3yr-1. Ultimately, it was shown through the model that runoff from the snowmelt has 100 % potential in supplying water requirements in the basin. The result from this study can be used to provide a model for water planning in Chehelgazi Sub-basin.