كليدواژه :
سازماندهي دانش , علم‌سنجي , كتاب‌سنجي , تحليل هم واژگاني , كليدواژه , وبگاه علم , هم رخدادي
چكيده فارسي :
هدف پژوهش حاضر كشف و ديداري سازي الگوهاي برجسته و روابط پنهان و گرايش هاي موضوعي سازماندهي دانش در جهان است. نوع پژوهش كاربردي با رويكرد تحليلي و با روش تحليل هم‌رخدادي واژگان انجام شده است. جامعۀ اين پژوهش را كليدواژه هاي مقالاتي هستند كه در بازۀ زماني 1975-2018 با موضوع سازماندهي دانش در وبگاه علم نمايه شده‌اند. تعداد كليدواژه‌هاي به‌دست‌آمده از مقالات 27124 است. در اين پژوهش از نرم‌افزارهاي بايب اكسل، يوسي نت، نت درا، ووس ويوِئر و اس پي اس اس به منظور يكدست سازي و تحليل داده‌ها استفاده گرديد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد در بازه زماني (1975-1999) كليدواژه "Information Technology" و در بازه زماني (2000-2018) كليدواژه "Information Literacy" بيشترين فراواني را كسب كرده‌اند. همچنين يافته‌هاي حاصل از محاسبه نمره تراكم و مركزيت حاكي از آن است كه در دوره زماني نخست، خوشه 5 (مديريت دانش) با مقدار 5/500 بيشترين مركزيت و خوشه 7 (برنامه‌ريزي استراتژيك) با مقدار 0/4804 بالاترين تراكم و در دوره زماني 2000-2018 خوشه 1 (آموزش كاربران) داراي بالاترين مركزيت (6/258) و تراكم (0/6954) در بين خوشه‌ها است. نتايج حاكي از آن است كه با كم‌رنگ شدن موضوعاتي نظير فهرست‌نويسي و نمايه‌سازي و ارتقاء رتبه كليدواژه‌هايي نظير فناوري اطلاعات، هستي‌شناسي و دولت الكترونيك، مي‌توان گفت در گذار از دوره زماني نخست به دوم، كليدواژه‌هايي كه موضوعهاي قديمي دارند كم‌رنگ شده و موضوعهاي جديد جايگزين شده‌اند. نتايج حاصل از محاسبه شاخص دربردارندگي نشان داد كه 32 درصد از موضوعات دوره زماني دوم، در دوره زماني نخست نيز حضورداشته‌اند. نتايج بخش ترسيم نمودار راهبردي در بازه زماني نخست بيانگر آن است كه خوشه‌هاي (بازيابي اطلاعات، نظام خبره بازيابي اطلاعات، آموزش كاربران و مديريت سيستم‌هاي اطلاعاتي)، موضوعات اصلي هستند و خوشه‌هاي (آموزش كاربران، عدم قطعيت در رفتار اطلاعات سلامت، رفتار اطلاعاتي، مطالعات سنجشي، رده‌بندي و نمايه‌سازي، فهرست‌نويسي رايانه‌اي و داده كاوي) كه هم‌پوشاني زيادي نيز باهم دارند خوشه‌هاي اصلي دوره دوم به‌حساب مي‌آيند. تمركز بر سازماندهي دانش به عنوان مهمترين ركن علم اطلاعات، بازه زماني مورد بررسي، كليدواژه ها و راهبرد جستجو كه حاصل مشورت با متخصصان بود و نيز يافته هاي مهم، همگي بخشي از نوآوري هاي اين مقاله است.
چكيده لاتين :
The purpose of the present study is around knowledge
organization, and it aims to discover and visualize its prominent patterns,
hidden relationships, and thematic trends in the world. The research type
is an applied one with an analytical approach, and is done using co-word
analysis. The population of this study consists of knowledge organization
articles’ keywords indexed during 1975-2018 in Web of Science (WoS). The
total numbers of the retrieved and analyzed keywords in this study were
27124 and in this study softwares like SPSS, BibExcel, UCINET, NetDraw,
VOSViewer and SPSS were used for data integration and analysis. The
findings showed that during the first period (1975-1999), the keyword
“information technology,” and during the second period (2000-2018), the
keyword “information literacy” has had the highest frequency. Also, the
results of computing density and centrality scores showed that during the
first period, cluster 5, which is “knowledge management,” with the number
of 5.500 had the highest centrality, cluster 7 “strategic planning” with 0.4804
had the highest density and finally, during 2000 -2018 period, cluster 1
“user instruction” with 6.258 centrality have the highest centrality among
clusters. The results also show that over time, topics such as “cataloging and
indexing” have declined, and keywords such as “information technology,”
“ontology,” and “E-government” have increased. The results of inclusion
indexing showed that 32% of the subjects in the second period were also
present in the first period. The results of the strategic diagram indicate that
clusters “information retrieval”, “expert system-information retrieval”, “user
instruction”, and “information systems’ management” are the main issues
and clusters with a high co-occurrence. “User instruction”, “uncertainty
health information behavior”, “information behavior”, “metrics studies”,
“classification and indexing”, “computer cataloging and data mining”, are
the significant clusters in the second period. Knowledge organization as
an essential pillar of information science, the period studied (1900-2018), the keywords and search strategy that resulted in consulting experts, as well as the outstanding
findings, are all part of the innovation of the article.
