نقدي بر كتاب "زوال و فروپاشي شاهنشاهي ساساني: اتحاديه ساساني-پارتي و فتح ايران به دست عرب ها"

A critique of the book “Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian–Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran

مورخان و پژوهشگران درخصوص شكست ساسانيان از عرب­ها به دلايل زيادي اشاره كرده­ اند. در سال 2008، پروانه پورشريعتي با انتشار كتاب "زوال و فروپاشي شاهنشاهي ساساني: اتحاديه ساساني-پارتي و فتح ايران به دست عرب­ ها" جاني تازه به اين موضوع بخشيد. وي با يك روش­ شناسي بديع و كم ­سابقه به ارائه يك روايت تازه و نادر از مسئله سقوط ساسانيان پرداخت. با تجزيه و تحليل منابع مكتوب و شواهد باستان­شناسي، پورشريعتي به اين [نكته] اذعان دارد كه حكومت ساساني متشكل از اتحاديه ساساني-پارتي بود و با حمايت نكردن خاندان­هاي پارتي از ساسانيان، عرب­ها موفق شدند در قرن هفتم م. به عمر حكومت ساساني پايان دهند. از نواقص و كاستي­ هاي اين اثر، پذيرش برخي روايت­ها و تفسيرها به صورت غيرانتقادي، عدم توجه به تأثير واپسين جنگ ساسانيان با روميان و تأثير آن بر زوال اين سلسله، عدم تحليل درست شواهد باستان ­شناسي و از همه مهمتر، بي­ توجهي به بحران­هاي محيطي و آسيب شديد نظام آبياري سرزمين ميان­رودان در اواخر دوره ساساني مي ­باشد كه نوشتار پيش­رو سعي در بررسي آنها دارد و با درنظر گرفتن موارد ذكرشده به ارزيابي اين اثر خواهد پرداخت.

Historians and scholars have cited many reasons as to Sasanian’s defeat against the Arab. In 2008, Parvaneh Pourshariati revived this topic by publishing the book Decline and fall of the Sasanian Empire: The Sasanian–Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran. With an innovative and rare methodology, she presented a new and rare narrative of the fall of the Sasanian. Analyzing written sources and archaeological evidence, Pourshariati acknowledges that the Sasanian kingdom consisted of the Sasanian-Parthian confederacy and by not supporting the Sasanian on behalf of Parthian dynasties, the Arab succeeded to come to an end the Sasanian kingdom. some of the shortcomings of the book is the acceptance of some narratives and interpretations uncritically, the lack of attention to the final impact of the Sasanian’s war with the Romans and its impact on the decline of this dynasty, the lack of proper analysis of archaeological evidence and, most importantly, little attention to environmental disasters and severe damage to the irrigation system of Mesopotamia at the end of the Sasanian epoch. The following article tries to examine these shortcomings and will evaluate the book in the light of the mentioned cases.