ارزيابي توسعۀ پايدار شهري با تأكيد بر شاخص‌هاي توسعۀ ميان‌افزاي شهري (مطالعۀ موردي: مناطق هشت‌گانۀ شهر اهواز)

رشد روزافزون جمعيت شهري و افزايش مهاجرت به كلان‏شهرها از يك سو و فقدان برنامه‏ريزي‏هاي كارآمد، از سوي ديگر، علاوه بر افزايش دامنه ساخت و سازها در نقاط پيراموني شهرها، استفاده بي‏رويه و ناصحيح از منابع و تخريب اراضي كشاورزي را در پي داشته است. توسعه ميان‏افزا يكي از رويكردهاي اصلي در مقابله با پديده پراكنش و رشد افقي شهرهاست. يكي از اصلي‏ترين حوزه‏هايي كه در توسعه ميان‏افزاي شهر به آن توجه مي‏شود زمين‏هاي باير و بلااستفاده در محدوده شهر است. توجه به ظرفيت بالاي زمين‏هاي باير در شهر مي‏تواند راه ما را در رسيدن به شهري پايدار هموار كند. هدف از پژوهش حاضر ارزيابي شاخص‏هاي توسعه پايدار شهري با تأكيد بر شاخص‏هاي توسعه ميان‏افزاي شهري در شهر اهواز در قالب سه بُعد اجتماعي، كالبدي، و فضايي از طريق بررسي 33 شاخص است. روش تحقيق در اين مطالعه روش توصيفي تحليلي است.همچنين، برايدست‏يابي به اين هدف از ضريب آنتروپي شانون، مدل TOPSIS، و تحليل خوشه‏اي استفاده شده است. اطلاعات لازمه از طريق مطالعات كتابخانه‏اي و با استفاده از آمار نامه سال 1395 شهر اهواز به‏دست آمده است. نتايج حاصل از مدل تاپسيس نشان داد، به لحاظ ظرفيت توسعه ميان‏افزا، با استفاده از شاخص‏هاي منتخب به‏ترتيب مناطق 5 (0.589) و 1 (0.416) داراي بالاترين ضريب و بيشترين ظرفيت توسعه ميان‏افزاي شهري را دارا مي‏باشند. مناطق 2 (0.024) و 7 (0.145) داراي كمترين ظرفيت توسعه ميان‏افزاي شهري در شهر اهواز را دارا مي‏باشند. همچنين، مناطق 4 (0.923) و 6 (0.759) به لحاظ وضعيت توسعه پايدار شهري به‏ترتيب داراي بالاترين ضريب برخورداري‏اند و مناطق 5 (0.022) و 2 (0.177) نيز داراي كمترين ضريب برخورداري‏اند. نتايج بررسي وضعيت ميزان برخورداري مناطق هشت‏گانه شهر اهواز به لحاظ شاخص‏هاي منتخب توسعه پايدار شهري متفاوت است؛ به‏طوري‏كه از لحاظ برخورداري از شاخص اجتماعي منطقه4، شاخص خدمات شهري منطقه 1، و شاخص كالبدي منطقه 4 داراي بيشترين ميزان برخورداري‏اند و از نظر ميزان عدم برخورداري (محروميت) از لحاظ شاخص اجتماعي منطقه 5، شاخص كالبدي منطقه7، و از نظر شاخص خدمات شهري منطقه8 به‏عنوان محروم‏ترين مناطق از لحاظ برخورداري از شاخص‏هاي منتخب توسعه پايدار شهري مشخص شدند.