سناريوهاي دهه آينده نظام اقتصاد تعاوني‌هاي كشور

بخش تعاوني به دلايلي از جمله سازگاري بيشتر آن با نظام مردم سالاري ديني و دور بودن از معيارهاي نظام‌ اقتصاد سرمايه‏داري، به‌ويژه پس از انقلاب اسلامي بيشتر مورد توجه فعالان اقتصادي قرار گرفت و در ادامه نيز براي تثبيت و استحكام آن تلاش‌هاي زيادي انجام شده است. هدف اصلي اين تحقيق، تدوين سناريوهاي آينده نظام اقتصاد تعاوني‌هاي كشور است. در تحقيق حاضر، از روش سناريونويسي استفاده شده است. گردآوري اطلاعات از طريق بررسي اسناد و مقالات موجود و نيز مصاحبه با 18 نفر از خبرگان، اساتيد و صاحب‌نظران بخش تعاوني كه بر موضوع اقتصاد تعاوني‌ها اشراف دارند، انجام‌ شده است. با توجه به شرايط اقتصاد ملي ‌كه در حال حاضر بيشتر دولتي است، كليدي‌ترين عدم‌قطعيت‌هاي شناسايي شده در تحقيق، حمايت يا عدم حمايت حاكميت و استقبال يا عدم استقبال مردم از اقتصاد تعاوني است. با توجه به دوسويه بودن عدم قطعيت هاي به دست آمده، در مجموع چهار سناريو متصور است. سناريوي اول، مطلوب‌ترين سناريو براي اقتصاد تعاوني در دهه ‌آينده‌است و اوج‌ گيري تعاوني‌ نام‌گذاري شده‌است. در سناريوي دوم، عدم‌استقبال مردم كه ‌اصلي‌ترين عامل عدم رشد و بالندگي تعاون مي‌باشد، به‌افول بطئي (فرود) تعاوني‌ها منجر خواهد شد. در سناريوي سوم، چون گرايش و استقبال مردم وجود دارد، علي‌رغم عدم بهره‌مندي از حمايت حاكميت، تعاوني‌ها دركوتاه مدت به رشد بطئي (خيزش) خواهند رسيد، اما در درازمدت شاهد افزايش سرعت رشد خواهند بود. سناريوي چهارم كه ‌احتمال آن از سه سناريوي ديگر كمتر است، منجر به فروپاشي (سقوط) نهضت تعاوني در ايران مي‌شود. در پايان، براي مديريت عدم‌قطعيت‌ها، ابتدا، راهكارهايي كلي و سپس، راهكارهاي اختصاصي براي دو عدم‌قطعيت كليدي ارايه شده است تا نظام اقتصاد تعاوني را به چشم‌انداز مطلوب دهه آينده نزديك كند و مانع تحقق سناريوهاي نامطلوب شود.