تبيين مدل مفهومي شاخص‌هاي تاثيرگذار بر اولويت‌بندي محصولات كشاورزي براي ورود به الگوي كشت

كشاورزي يكي از بخش‌هاي اساسي توليدي در هر كشور محسوب مي‌شود. افزايش رشد و كارايي اين بخش، مستلزم ﺗﺪوﯾﻦ اﻟﮕﻮي ﻣﻨﺎﺳﺐ، دﻗﯿﻖ و واﻗﻊﺑﯿﻨﺎﻧﻪ ﮐﺸﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺮاﺳﺎس اﻫﺪاف و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در راﺳﺘﺎي ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﮐﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ذيﻧﻔﻊ ﮐﺸﺎورزي در ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت اﺳﺖ. هدف از انجام اين پژوهش، شناسايي و رتبه‌بندي شاخص‌هاي تاثيرگذار بر اولويت‌بندي محصولات كشاورزي به منظور انتخاب در الگوي كشت، با استفاده از روش پژوهش تركيبي تحليل عامل اكتشافي و فرآيند تحليل شبكه‌اي بود. در راستاي دستيابي به اهداف پژوهش، ابتدا با بررسي پيشينه تحقيق، شاخص‌هاي اولويت‌بندي محصولات كشاورزي استخراج و سپس، با استفاده از روش تحليل عاملي اكتشافي و با استفاده از نرم‌افزار SPSS 25، اين شاخص‌ها دسته‌بندي شد و مدل مفهومي عوامل و شاخص‌هاي تاثيرگذار بر اولويت‌بندي محصولات كشاورزي ساخته شد. ‌در مرحله بعد، با استفاده از روش فرآيند تحليل شبكه، به رتبه‌بندي شاخص‌ها پرداخته شد. بر اساس نتايج تحقيق، شاخص‌ها تحت شش عامل فرهنگي و اجتماعي، سياسي، ملاحظات پدافند غير‌عامل، آب، تاثيرات زيست محيطي و اقتصاد، دسته‌بندي شدند. همچنين، شاخص‌هاي هزينه داخلي منابع محصول با وزن 0.2277، فرهنگ پذيرش با وزن 0.1468، ريسك‌پذيري كشاورز براي پذيرش كشت جديد با وزن 0.1160 و نياز آبياري محصول با وزن 0.0754، مهمترين شاخص‌ها در فرآيند سنجش اولويت‌بندي محصولات كشاورزي ارزيابي شدند. مدل مفهومي ارايه شده اين تحقيق مي‌تواند به انتخاب محصولات برتر براي كشت، كمك كرده و امكان تعيين الگوي كشت بهينه را فراهم ‌آورد.