مقايسه پنجاه مثل لكي و فارسي

The Comparison of fifty Laki and Persian Parables

قوم زاگرس نشين لك با پيشينه تاريخي و فرهنگي درخشان خود و با زبان شيرين لكي و ادبيات شفاهي پربار خود، از روزگاران گذشته تا به امروز، ميراث دار و پاسدار فرهنگ كهن سرزمين ايران، بوده است. زبان قوم لك كه از گروه زبان هاي شمال غربي ايراني است، علاوه بر اين كه ريشه در زبان هاي باستاني ايران دارد؛ خويشاوند نزديك زبان فارسي است و همواره از آن تاثير پذيرفته و متقابلا نيز بر آن تاثير گذاشته است تا جايي كه ادبيات شفاهي قوم لك با غناي كم نظير خود، لبريز از مثل هاي شيرين و ديريني است كه وجوه اشتراك فراواني با مثل هاي فارسي دارد و مقايسه مثل هاي دو زبان و نمايان ساختن تشابهات آن ها، راهي مناسب براي اثبات پيوستگي زبان لكي با زبان فارسي و نشان دادن ميزان داد و ستد ديرينه و دايمي دو زبان با همديگر است. در اين مقاله كه با روش توصيفي- تحليلي و بهره گيري از منابع كتابخانه اي و داده هاي ميداني صورت گرفته، پنجاه مثل زبان لكي با مثل هاي مشابه خود در زبان فارسي مقايسه و همانندي ها و ناهمانندي هاي آن ها بررسي شده است. دستاورد پژوهش نشان مي دهد كه مفهوم و كاربرد هر كدام از پنجاه مثل زبان لكي، با مفهوم و كاربرد مثل فارسي مشابه خود، يكسان است و تنها تفاوت مثل ها، مربوط به ساختار آن هاست كه گاه اندك و قابل چشم پوشي، و گاه تا حد كل ساختار دو مثل پيش مي رود و ناشي از تفاوت هاي آوايي، لغوي و نحوي دو زبان، تفاوت هاي اقليمي و جغرافيايي دو قوم و نوع نگاه آن ها به عناصر محيط پيرامون خود و بازتاب اين عناصر در ادبيات شفاهي خويش است.

The noble tribe of Lak settled in Zagros with its impressive historical and cultural background with sweet Laki Language has always been among Iran's greatest civilizations and cultures as a heritage and guardian of valuable and sometimes forgotten manifestations of the ancient Persian culture through Laki and its oral literature. The language of the Lak tribe, used in the northwestern Iranian, has its roots in ancient Persian languages; also, as a close relative to Persian, it has always been influenced by it to the extent that the oral literature of Lak people, with its prosperity, flourished with beautiful and old parables resembling Persian ones. Therefore, comparing the parables of two languages and showing their similarities are good ways to prove the connection of Laki with Farsi and to show their long-standing and permanent relationship. In this study, descriptive-analytical method, library resources, and field data are utilized; 50 Laki parables were compared with their Persian counterparts investigating their similarities and differences. The results suggest that the Laki parables and their Persian counterparts are the same regarding meaning and their use. Either the only difference lies in their structure in some cases tiny and negligible or in others; it is considerable so the parable has very different structures in laki and Persian. Such differences root in phonological, lexical, and syntactic differences of the two languages, the climatic and geographical differences of the tribes, and their perspectives on surrounding environmental factors and their reflections on the oral literature of both languages.