اصلاح و كاهش زمينه‌هاي ايجاد رانت در فرآيند تصويب لايحه بودجه در مجلس شوراي اسلامي ايران

بودجه‌ريزي دولتي به‌عنوان بستري براي توزيع منابع عمومي، يكي از مهم‌ترين منابع توزيع رانت نيز تلقي مي‌شود. در كشورهايي كه مداخلۀ دولت در اقتصاد بالا بوده و حجم بزرگ دولت را به همراه داشته است، دولت و بودجۀ دولتي نقش بسزايي در جهت‌دهي به توزيع منابع خواهد داشت و به همين دليل، مورد توجه افراد و گروه‌هاي مختلف براي كسب امتيازهاي اقتصادي و غيراقتصادي قرار مي‌گيرد. وجود آسيب‌هاي اقتصاد رانتي موجب شده است تا اقتصاددانان به دنبال كاهش زمينه‌هاي ايجاد رانت بوده و بكوشند تا اقتصاد را به سمت اقتصاد كارآفريني و مولد هدايت كنند. در اين راستا، پژوهش حاضر به‌منظور كاهش زمينه‌هاي فساد و تحقق بند 19 سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي، سعي دارد تا با استفاده از روش توصيفي تحليلي به آسيب‌شناسي فرآيند تصويب لايحۀ بودجه به‌لحاظ زمينه‌هاي ايجاد رانت پرداخته و راهكارهاي لازم جهت بهبود و اصلاح اين فرآيند را ارائه دهد. اين پژوهش حاضر، ضمن شناسايي پنج ايراد عمده در فرآيند تصويب شامل شيوۀ بودجه‌نويسي، ضعف كارشناسي در تصميمات بودجه‌اي در مجلس، وابستگي اطلاعاتي مجلس به قوه مجريه، غلبه نگاه بخشي منطقه‌اي در تصويب لايحه بودجه و كمبود زمان بررسي لايحه بودجه، سعي دارد با توجه به تجربۀ برخي كشورها و ديگر پژوهش‌هاي صورت‌گرفته، راهكارهايي ارائه كند.