بررسي كتاب پيدايش رمان فارسي براساس نظريۀ ويني و داربلنه

A Study on “La Genèse du roman persan moderne” Translated to Persian by M. Ghavimi and N.-D. Khatat

كريستوف‌بالايي يكي از ايران‌شناساني است كه مدتهاي طولاني از عمر خود را صرف مطالعه ادبيات‌فارسي نمود و حاصل آن هم كتابي شد با عنوانGenèse du roman persan moderne كه توسط خانم مهوش‌قويمي و خانم نسرين دخت خطاط به فارسي برگردانده شده‌است. مطالعه ترجمه اين كتاب و مقايسه آن با متن فرانسوي از اين لحاظ كه موضع‌گيريهاي مترجمان را در برابر متن در چالشهاي گوناگون نشان ميدهد مي‌تواند براي دانشجويان و علاقمندان ترجمه جالب باشد. در تحليل اين متن از روش وينه و داربلنه استفاده‌شده كه يكي از نظريه‌هاي پركاربرد در اين زمينه است. در اين مقاله تلاش مي‌شود نشان دهيم مترجم از چه راهكارهايي استفاده ميكند تا خواننده را با متن بيشتر همراه كند و پيام موجود در آن را بهتر منتقل نمايد. در حقيقت تلاش مي‌كنيم به اين سوال اساسي پاسخ دهيم كه مترجم چرا به چنين انتخابهايي دست مي‌زند و هدف او از كاربرد يك ساختار، يك فعل يا يك عبارت چيست؟ در نهايت هم اين نتيجه بدست مي‌آيد كه ترجمه مقصدگراي اين كتاب به دنبال جلب نظر خواننده فارسي زبان و فهماندن مطالب كتاب به فارسي‌ترين شكل ممكن است.

Christophe Balaÿ is one of the iranologists who has sacrificed their whole life to study Persian literature and the outcome is a book, entitled Genèse du roman persan modern, which has been translated to Persian by two Iranian university professors Mahvash Ghavimi and Nasrine-Dokht Khatat. The analysis of this translation and the comparison with the original text written in French can depict us the translators’ positioning facing with different challenges in text. an‎d such a study could be interesting and helpful not only for professional translators but for students who aim to have a take a more profound look on this translation. We used Vinaya and Darbelent’s method because it is one of the most used and useful methods in this domain. In this article, we try to demonstrate which strategies the translators use in order to convey the meanings and to respect the structures of the text. In fact, the principal question we tried to answer to is: why translator chooses some structures and refuses the others? Finally, it is concluded that the product-based translation of this book seeks to attract Persian speakers and make them comprehend the materials as efficiently as possible.