بررسي عوامل سياسي- اجتماعي ناكامي‌هاي بيداري اسلامي در مصر (2012-2013م) براساس «مكعب بحران»

هدف پژوهش حاضر بررسي نقصان حكومت اسلام‌گراي مرسي و عوامل سياسي موثر در سقوط وي بود. در تحليل مطالب از مدل «هرمن كان» در «نظريه مكعب بحران» استفاده شد. با توجه به اين مدل شرايط ناكامي بيداري اسلامي در مصر و عدم تحقق اهداف انقلاب به عنوان يك وضعيت بحران براي بيداري اسلامي لحاظ شده و راه‌هاي خروج از بحران از جهت ماهيت، زمينه‌ها، علل و راهبردهاي جمهوري اسلامي در مواجهه با ناكامي بيداري اسلامي در مصر بررسي شد. روش پژوهش توصيفي تحليلي بوده و نتايج نشان داد مهمترين زمينه‌ها و عوامل سياسي سقوط دولت اخواني مرسي عبارت است از نزاع‌ها و رقابت‌هاي ايدئولوژيكي زمان انقلاب كه بين قبطيان، صوفيان و سلفي‌ها شكل گرفت، فقدان و ضعف رهبري انقلاب كه اخوان عملكرد خوبي در هدايت مردم نداشت و سه روز بعد از قيام مردم به التحرير قاهره پيوستند، تكيه بيش از حد به نظاميان و عدم تغيير سران نظامي مبارك در دولت مرسي، عدم حمايت سياسي اجتماعي الازهر از دولت انقلابي مرسي، ناتواني مرسي در دولت‌سازي ونهادسازي و ابقاي ساختار دوره مبارك و مداخله قدرت‌هاي خارجي نظير آمريكا، اسرائيل و عربستان در امور مصر. در كنار اين عوامل رأي شكننده 51 درصدي مرسي در انتخابات، كودتاي نظاميان را تسهيل كرد. اين نكته نشان مي‌دهد كه از يك‌سو مرسي نمايندگي اكثريت جامعه را ندارد و از سوي ديگر نشانگر خواست‌هاي متفاوت مرسي و جامعه بود. همچنين زمان اندك، دولت مرسي را براي مقابله با تهديدات غافل‌گير كرد و حكومت وي دچار بحران شد.