نحوه مواجهه با مخالفان در قرآن

هدف پژوهش حاضر بررسي نحوه مواجهه با مخالفان در قرآن بود. پژوهش بر نگاه قرآن به انسان در قالب دو گروه رشد يافته و رشد نايافته استوار است. در اين راستا و با روش توصيفيتحليلي حقوق مخالفان از اين منظر زيبايي‌شناسانه بررسي شده و شيوه برخورد با انواع مخالفان همراه با شرايط و خصلت‌هاي كسي كه با مخالف روبرو مي‌شود، در نگاه دو مفسر بزرگ قرآن، علامه طباطبايي و آيت الله طالقاني تبيين گرديد. نتايج نشان داد، تشخيص حقوق متعاملين مقدمه تعامل سنجيده و حكيمانه ميان آنها است. لذا، تعاملي خردورزانه مبتني بر احترام و حكمت‌آميزي از جاذبه‌هاي زيبايي برخوردار بوده، كه غلبه خردگريزي و گاه خردستيزي علت العلل ناديده گرفتن آن حقوق مي‌باشد. نگاه زيبايي شناسانه قرآن، از معبر تقويت خردورزي در اين عرصه پرتزاحم به كمك انسان مختار مي‌آيد تا به كمك آن حقوق انساني تضمين شود. احياي حق در هر زمان و مكان، در هر جبهه و جناح و در شرايط صلح و جنگ، موانعي طبيعي چون روحيه استكباري و طغيان‌گر، خشم و كينه در ميان متعاملين دارد. در اين طريق بشر به حكم عقل، به عنوان نبي درون به مدد مراقبه و شنيدن صداي وجدان به تربيت و تزكيه نفس پرداخته و موانع استكباري و طغيان‌گر ظهور و پاسداشت حق را رفع مي‌نمايد. اين تعقل نمود خود را در تزكيه، انشراح صدر و توانايي درك وجوهي از حقي كه مهجور مانده، در صداهاي ناشنيده از مردم منتقد و مخالف نيز نشان مي‌دهد. نتيجه اين سلوك اجازه ظهور و حفاظت از حقوق انسان‌هايي با افكار متفاوت، متكثر و گسترش فضاي سلم و امان و هم‌زيستي مسالمت‌آميز همه اقوام در جامعه ديني است.