نگرشي انتقادي بر سرچشمه‌ها و دكترين فاشيسم

A Review and Criticism On “Origins and Doctrine of Fascism”

كتاب «سرچشمه­ ها و دكترين فاشيسم» يكي از اساسي­ ترين متون فاشيسم است كه از سوي مهم­ترين فيلسوف فاشيسم يعني جيواني جنتيله نگاشته شده است. اهميت كتاب در درجۀ نخست به دليل ارايۀ يك توجيه نظري از فاشيسم به مثابۀ ايدئولوژي است. ما در اين مقاله ضمن بررسي ايده­هاي مختلف مطرح شده از سوي جنتيله در كتاب، منطق دروني آن را را در توجيه ايدئولوژي فاشيسم در ايتاليا بازگو خواهيم كرد. سعي ما اين خواهد بود كه تا حدّ امكان نشان دهيم سامانۀ نظري جنتيله در ارايۀ الگويي نظري براي پشتيباني فاشيسم در ايتاليا موفق بوده است، يا خير. ايدۀ اصلي مقاله اين است كه انديشۀ سياسي جنتيله به جهت ماهيت ايدئولوژيك خود، واقعيت را مصادره به مطلوب و وارونه تفسير مي­كرد و اين عدم تطابق با واقعيت كه تجربۀ فاشيسم نيز سنخي از آن است، حاكي از اين نكته بود كه تفكر ايدئولوژيك، افراط­ گرايي و خشونت هرگز نمي ­تواند به سياستي با دوام بدل شود. اگرچه خشونت و افراط در كوتاه مدت باعث كسب قدرت است، در بلند مدت به سياستي عليه خود بدل مي­شود. چنانكه در نتيجه­ گيري آورده­ايم، كاربست خشونت در سياست فاشيستي، يكي از اصول انديشۀ سياسيِ جنتيله است كه در نهايت در حفظ فاشيسم نافرجام ماند.

Giovanni Gentile is the most important philosopher of fascism. His influential book “Origins and Doctrine of Fascism” has a key role in the theoretical aspects of fascism. In other words, the significance of this book is providing a theoretical justification of fascism as an ideology. In the present article, by studying the different ideas raised by Gentile, I attempt to clarify how Gentile explains the internal logic of Italian fascism. I will try as much as possible to show how Gentile provides a theoretical support for fascism in Italy. Furthermore, the article has a critical review of this book in the last part.