بررسي انطباق قواعد حاكم بر ابتكار امنيت اشاعه با حقوق بين الملل

The Analysis of Conformity of Proliferation Security Initiative Rules with International Law

مقالة حاضر به‌‌ منظور پژوهشي تحليلي كه به ‌شيوة توصيفي ـ تحليلي انجام شده درپي پاسخ به اين پرسش است كه ابتكار امنيت اشاعه تا چه ميزان مطابق با حقوق بين الملل معاهده اي و عرفي است. به عنوان يكي از مهم ترين ترتيبات محدود كننده حقوق كشورهاي در حال توسعه در عرصه هاي مربوط به فناوري هاي پيشرفته منتقدين اين ابتكار اعلام مي دارند كه قصد اعضاء ابتكار مبني بر توقيف كشتي ها در درياي آزاد و آبهاي سرزميني ناقض اصل آزادي درياها و حق عبور بي ضرر از آبهاي سرزميني است. افزون بر آن، فعاليتهاي اين ابتكار ناقض حق دفاع مشروع و قطعنامه هاي شوراي امنيت همچون قطعنامه هاي 1718 و 1540 مي باشند. از سوي ديگر ماهيت و چگونگي عضويت در ابتكار مزبور و آمار موجود در مورد موفقيت عمليات هاي آن مخدوش و مبهم است. يافته اين مقاله آن است كه فارغ از توجيه ها و حمايت هاي شكل گرفته از اين ابتكار، نمي توان چنين نهادي را منطبق با حقوق بين الملل معاهده اي و عرفي و نيز قطعنامه هاي شوراي امنيت دانست. ابتكار امنيت اشاعه به عنوان يك نهاد غير قانوني شايان اعتراض مستمر، عدم شناسايي و تلاش براي جلوگيري از بدل شدن آن به قاعده عرفي حقوق بين الملل است.

The present article, the analytical research conducted in an analytical-descriptive manner, seeks to answer the question of Conformity of The Proliferation Security Initiative (PSI) with the Treaty law and customary international law. As one of the most important restrictive arrangements for the rights of developing countries in the field of advanced technologies, critics of the PSI believe that the intention of the members of the PSI to seize ships in the high sea and territorial waters violates the principle of freedom of the high seas and the right of innocent passage in territorial waters. In addition, the practices conducted in the framework of this initiative violate the right to self-defense and Security Council resolutions such as 1718 and 1540. On the other hand, the nature and manner of joining the initial operations and statistics about the success of its operations are vague and distorted. The finding of this article is that regardless of the justifications and support formed by this initiative, such an arrangement cannot be considered in conformity with treaty law and customary international law as well as the Security Council resolutions. The Proliferation Security Initiative is an illegal arrangement worthy of persistent objection, non-recognition and tries to prevent it from becoming the customary rule of international law.