اثر كودهاي شيميايي و تراكم بوته بر عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد روغن گياه كرچك در منطقه سيستان (Ricinus communis L.)

Effect of chemical fertilizers and plant density on yield, yield components and oil percentage of castor bean (Ricinus communis L.) in Sistan region

تغذيه بهينه گياهي، اثر مقادير مختلف كود شيميايي و تراكم بوته از مهمترين اركان در حصول عملكرد مناسب مي باشد. بنابراين به منظور بررسي تاثير كودهاي شيميايي (نيتروژن، فسفر و پتاسيم) و تراكم بوته بر عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد روغن گياه كرچك، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل چهار سطح كودي 1- شاهد (عدم مصرف كود) 2- 50 كيلوگرم پتاس، 75 كيلوگرم فسفر و 100 كيلوگرم نيتروژن در هكتار 3- 75 كيلوگرم پتاسيم + 100 كيلوگرم فسفر + 150كيلوگرم نيتروژن در هكتار 4- 100 كيلوگرم پتاسيم + 150 كيلوگرم فسفر + 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به عنوان عامل اصلي و تراكم هاي 6.6، 4.7 و 3.7 بوته در متر مربع به عنوان كرت فرعي در نظر شد. نتايج اين بررسي نشان داد كه با افزايش مصرف كود شيميايي ارتفاع بوته، عملكرد دانه، تعداد دانه در بوته، عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت افزايش يافت. با افزايش تراكم نيز ارتفاع بوته، عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيك افزايش يافت. وزن هزاردانه و درصد روغن تحت تاثير هيچ يك از تيمارها اعم از كود شيميايي و تراكم بوته قرار نگرفت. بيشترين ارتفاع بوته، عملكرد دانه و بيولوژيك از تيمار كود شيميايي (NPK) و تراكم 3.7 بوته در متر مربع به دست آمد. نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه مي توان افزايش مصرف كودهاي شيميايي و تراكم مناسب (3.7 بوته در مترمربع) را يكي از راهكارهاي افزايش عملكرد دانه و بيولوژيك در گياه صنعتي كرچك قلمداد كرد

Optimum plant feeding by chemical fertilizers and plant density are the most important aspects of yield increase. So due to study the effect of chemical fertilizers (N, P, K) and plant density on yield, yield components and the percentage of castor been's oil, The experiment conducted in a split plot design based on randomized complete blocks design with three replications. The treatments consisted of four levels of fertilizers: 1- Control (Without fertilizer), 2- 50 kg K/ha, 75 kg P/ha and 100 kg N /ha, 3- 75 kg K/ha + 100 kg P/ha + 150 kg N/ ha, 4- 100 kg K/ha + 150 kg P/ha +200 kg N/ha as the main factor and 6.6, 4.7 and 3.7 plants per square meter were considered as sub factors. Density increased the plant height, seed yield, biological yield per hectare increased. Seed weight and oil percentage under the influence of any treatments including fertilizer and plant density was not affected. Maximum plant height and biological yield per hectare were conducted at chemical fertilizer (NPK) and density 3.7 plants per square meter. The results indicated that increase in chemical fertilizer and optimum plant density (7/3 plants per square meter) and can be the good strategies to increase the grain and biological yield in the industrial plants castor.