كليدواژه :
عطار نيشابوري , تذكرة الاولياء , واژگان و تعبيرات متون عرفاني , محمدرضا شفيعي‌كدكني
چكيده فارسي :
انجام‌گرفتن تصحيحي جديد از هر كتاب ـ به‌شرطِ رعايت اسلوب‌ها و معيارهاي علمي ـ مسير را براي پژوهش‌هاي بعدي هموارتر مي‌كند. خوشبختانه در سال‌هاي اخير، تصحيح استاد شفيعي‌كدكني از تذكرة‌الأولياي عطار اين امكان را براي پژوهشگران فراهم كرد تا به افق‌هاي جديدي از اين كتاب دست يابند. آشنايي مصحّح با اسلوب‌ها و معيارهاي علميِ فنّ تصحيح، توانمندي او در تأويل و تفسيرِ زبان بزرگان عرفان، انجام‌گرفتنِ تصحيح در بازۀ زماني طولاني و نگارش تعليقاتي ارزشمند ازجمله ويژگي‌هايي است كه اين تصحيح را معتبرترين كار انجام‌گرفته دربارۀ تذكرةالأولياء معرفي مي‌كند. نويسندة اين پژوهش با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و به‌شيوۀ توصيفي ـ تحليلي مي‌كوشد دربارة معناي چند واژه و تعبير كه شفيعي‌كدكني در تعليقات بدان‌ها پرداخته است، توضيحات بيشتري ارائه كنند. ضرورت پژوهشْ اهميتِ پرداختن به واژگان و تعبيرات به‌كاررفته در آثار عطار نيشابوري است كه نتيجۀ آن، آسان‌كردنِ فهم متن براي مخاطبان خواهد بود. در اين مقاله، واژگاني مانندِ «سكيل» و «پاشِش» و تعبيراتي مثل «صفراكردن»، «به سخن راست نهادن»، «راهِ كسي انجام‌گرفتن»، «بر يك خشت گشتن» و «سر ازسوي كسي افتادن» بررسي شده است. نتيجۀ پژوهش نشان مي‌دهد مفاهيم سيّالِ واژگان زبان فارسي، كم‌كاربرد بودن برخي كلمات و تعبيرات، عدول از شكل كتابتيِ واژگان در نسخۀ اساس و همچنين خوگرشدن مصحّح با يك شكل يا يك مفهوم خاص از واژه يا تعبير، از مهم‌ترين عواملي است كه كاستي‌هايي در درك مفهوم واژگان و تعبيرات تذكرةالأولياء ايجاد كرده و موجب توضيحاتي نارسا دربارۀ برخي عبارات شده است.
چكيده لاتين :
Making a new correction of any book, provided that the methods and scientific criteria are observed, can pave the way for further research. Shafiee Kadkani’s correction of Attar’s Tazkerat al-Awliya has made it possible for researchers to reach new horizons of this book. The acquaintance of the corrector with scientific methods and criteria of correction techniques, his ability in interpreting the language of mysticism grandees, correction in a long period of time, and valuable commentary writing are features that have made this correction the most authoritative work done regarding Tazkerat al-Awliya. The present research seeks to provide further explanation for several words and interpretations explained in Shafiee Kadkani's commentary, using library resources and a descriptive-analytical method. The necessity of research is the need to address the words and interpretations used in Attar Neyshabouri’s works to facilitate the understanding of the text for readers. In this study, words such as ‘Sekil’ and ‘Pashesh’, and expressions such as ‘Safra Kardan’, ‘Be Sokhan Rast Nahadan’, ‘Rah- e Kasi Anjam Gereftan’, ‘Bar Yek Khesht Gashtan’, and ‘Sar Az Souy- e Kasi Oftadan’ are examined. The results suggest that the fluid meanings of Persian language vocabulary, less frequency of some words and expressions, deviation from the written form of words in the basic manuscript, and the corrector’s interest in using a particular form of a word or expression are among the most important factors that have caused difficulties in understanding the concept of words and phrases in Tazkerat al-Awliya, leding to inadequate explanations of some phrases.
