امكان‌سنجي كاربرد روش غيرمخرب طيف‌سنجي فروسرخ نزديك و مدلسازي PLSR در تخمين پروتئين و رطوبت دانه‌هاي گندم و پهنه‌بندي نقشه كيفي مزارع

پروتئين دانه هاي گندم از شاخص هاي اصلي كيفي محصول هستند و نقش به سزايي در فرآوري اين محصول ايفا مي كند. با توجه به فرآوري محصولات متنوع از گندم، اندازه گيري سريع يا برخط كيفي محصول گندم در كنترل فرآيندهاي توليد آرد يا انتخاب رقم محصول گندم بسيار مهم مي باشد. از طرفي در مفهوم جديد كشاورزي دقيق، با اندازه گيري مستقيم پروتئين و يا رطوبت محصول بر روي كمباين و تهيه نقشه عملكرد كيفي مزرعه، مي توان وضعيت مزرعه در نقاط مختلف و يا مقايسه مزارع با همديگر را نيز ارزيابي كرد. بنابراين هدف اصلي اين پژوهش، ارزيابي روش غير مخرب طيف سنجي فروسرخ نزديك حالت بازتابي جهت پيش بيني متغير پروتئين و رطوبت دانه هاي سالم گندم است. دراين تحقيق 108 نمونه سالم گندم از سه رقم ميهن، پيشگام و گاسكوژن در مرحله قبل از برداشت از مزارع روستاي كرفس در استان همدان تهيه شدند. طيف گيري از نمونه ها به روش بازتابي و در بازه طيفي 1650-950 نانومتر و قدرت تفكيك 5 نانومتر انجام گرديد. نتايج نشان داد كه بهترين مدل با استفاده از روش PLSR و پيش پردازش تركيبي SG+SNV+D1 و MA+D2+SNV به ترتيب براي پروتئين و رطوبت بدست آمد. مقادير ضريب رگرسيون (R2)، RMSE و SDR داده هاي اعتبار سنجي يا تست به ترتيب برابر با 0.84، 0.83 و 2.54 براي تخمين پروتئين و 0.96، 0.994 و 5.34 براي تخمين رطوبت حاصل شد. نتايج نشان داد كه هر چند تفاوت معني داري بين ميانگين پروتئين رقم ها يافت نگرديد، ولي اختلاف آماري معني داري در سطح 5 درصد بين نقاط مختلف مزارع بدست آمد. نتايج نشان داد كه روش طيف سنجي فروسرخ نزديك و مدل PLSR روشي كارآمد و داراي پتانسيل قوي براي تشخيص سريع پارامتر هاي پروتئين و رطوبت دانه هاي گندم مي باشد.