تصحيح چند خطاي پژوهندگان زندگي رضاقلي خان هدايت و معرّفي تحقيقي و جديد آثار او

رضاقلي خان هدايت از شخصيت هاي برجسته فرهنگي، ادبي و سياسي عصر قاجار است. او در دربار حسينعلي ميرزا فرمانفرما، فرزند فتحعلي شاه قاجار و والي فارس، و پس از مهاجرت به تهران در دربار محمدشاه و ناصرالدين شاه جايگاه ويژه اي داشت و محترم بود. هدايت به مدت پنج دهه در مركز تحولات سياسي حضور داشت و به مناصبي چون سفارت (با فرمان اميركبير)، نظامت و مديريت دارالفنون، معاونت وزارت علوم و مربي گري مظفرالدين شاه در هنگام وليعهدي وي، گمارده شد و در عين حال توانست از موقعيت خويش بي وقفه براي تحقيق و نگارش استفاده كند.از اين رو، پژوهش در احوال و آثار وي براي تاريخ فرهنگ و ادب و همچنين براي تاريخ اجتماعي و سياسي ايران داراي اهميت است. خطاهاي تكراري در شرح حال هاي موجود از رضاقلي خان گاه نتيجه اتكاي ناموجه به گفته هاي خود او بوده و گاه در اثر كم دقتي تراجم و تكرار بي تحقيق سخن يكديگر روي داده است. در پژوهش حاضر با رجوع به نسخه هاي خطي و چاپ سنگي و بازخواني چندين باره آثار و اسناد تاريخي، برخي از اين خطاهاي تكراري و پذيرفته شده نشان داده شده و در حد توان نيز تصحيح شده است. مقاله پيش رو دستاورد اين كوشش است و داده هاي آن با توجه به جايگاه رضاقلي خان در تاريخ معاصر، براي محققان تاريخ و ادبيات ايران سودمند است.