تحليلي بر عوامل تأثيرگذار در زيست‌پذيري شهري مطالعه موردي: منطقه 8 شهر تبريز

An Analysis of the Factors Affecting Urban Livability Case Study: District 8 of Tabriz

مفهوم زيست‌پذيري در كنار پايداري و به‌عنوان يك شعار در گفتمان عمومي و برنامه‌ريزي پديد آمده است. برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران در رابطه با ايجاد و يا حفظ شهرها، به مفهوم زيست‌پذيري به‌عنوان يك اصل راهنما براي سرمايه‌گذاري و تصميم‌گيري و شكل دادن به محيط اجتماعي، اقتصادي، فيزيكي و بيولوژيكي شهري استناد مي‌كنند و زيست پذيري را استاندارد زندگي و مطلوبيت كلي زندگي مردم در يك سكونتگاه مانند شهر مي‌دانند. اين مفهوم ابعاد و شاخص‌هاي متنوعي را دارا مي‌باشد و با آن‌ها موردسنجش قرار مي‌گيرد. پژوهش حاضر نيز با هدف ارائه تحليلي از عوامل تأثيرگذار در زيست‌پذيري در منطقه 8 كلان‌شهر تبريز انجام ‌شده است كه بامطالعه مباني و منابع موجود به تدوين مدل زيست‌پذيري براي محدوده موردمطالعه اقدام نمود. سپس با استفاده از نظرات ساكنان منطقه به آزمون مدل و در نهايت ارائه مدل نهايي با استفاده از تحليل عاملي تائيدي مرتبه دوم پرداخته است. نتايج نشانگر اين است كه 8 مؤلفه اصلي با 41 متغير اجزاي مدل را تشكيل مي‌دهند. كيفيت زيرساخت‌ها با بار عاملي 0/88 مهم‌ترين بُعد و امكانات بهداشتي درماني با بار 0/23، كم‌اهميت‌ترين بُعد در برقراري زيست‌پذيري ‌باشند. بنابراين بر اساس نتايج به‌دست‌آمده مي‌توان اذعان نمود كه براي رسيدن به زيست‌پذيري مطلوب و حفظ آن بايد به تقويت مؤلفه‌هاي تأثيرگذار به‌دست‌آمده به‌صورت جامع پرداخته شود.

The concept of livability has emerged alongside sustainability as a slogan in public discourse and planning. Planners and policymakers in relation to the creation or preservation of cities mention the concept of livability as a guiding principle for investment and decision-making and shaping the social, economic, physical and biological environment of the city, and livability is considered the standard of living and the general desirability of people living in a settlement like the city. This concept has various dimensions and indicators and is measured by them.The present study was conducted with the aim of providing an analysis of the factors affecting livability in district 8 of ​​Tabriz metropolitan, which by studying the principles and available resources to develop a livability model for the study area. Then, using the opinions of the residents of the area, the model is tested and finally the final model is presented using the second-order confirmatory factor analysis. The results show that 8 main components with 41 variables form the components of the model."Infrastructure quality" with a factor load of 0.88 is the most important dimension and "health facilities" with a load of 0.23 is the least important dimension in establishing livability. Therefore, based on the obtained results, it can be acknowledged that in order to achieve the desired livability and maintain it, the obtained effective components must be comprehensively addressed.