بومي سازي الگوي شهر اكولوژيك بر اساس آينده پژوهي سناريو مبنا، نمونه موردي؛ شهر بجنورد

Ecological City of Bojnourd Based on Scenario-based Future Studies

ظهور رويكردهاي جديد برنامه‌ريزي شهري، افقي تازه از اين علم را نمايان مي‌سازد. رويكردهايي كه به جاي الويت‌دهي به كالبد شهر، زمينه‌هاي مختلف آن را دربر مي‌گيرد. در اين رويكردها، نگاه به شهر، به عنوان سيستمي اكولوژيكي-اجتماعي بر نگاه كالبدي صرف غالب شده‌ و توانسته روابط اكولوژيكي- اجتماعي موثر بر شهر را شناسايي و از آنها در جهت رفع مسائل شهري بهره ببرد. شهر اكولوژيك، شهري هماهنگ با طبيعت، به دنبال تحقق پويايي اقتصادي و عدالت اجتماعي است. در اين بين شهر بجنورد، با پتانسيل‌هاي بوم‌شناختي و طبيعي از جمله شهرهايي است كه با وجود زمينه‌هاي اكولوژيكي در آن، به دليل تغييرات ناگهاني رشد جمعيت شهري و توسعه‌هاي اخير، از حركت در مسير توسعه شهري پايدار، بازمانده‌است. پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تحليلي و اكتشافي، با استفاده از شيوه آينده‌پژوهي صورت گرفته كه به شناسايي قابليت‌ها، محدوديت‌ها و يا زمينه‌هاي تحقق شهر اكولوژيك در بجنورد مي‌پردازد. هدف پژوهش، آن است كه با شناخت زمينه‌هاي شهر اكولوژيك در بجنورد و با بهره‌گيري از تكنيك آينده‌پژوهي و در قالب مصاحبه دلفي و سناريوها، رويكرد را بومي‌سازي كند. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه سه مولفه اساسي مديريت هوشمند شهري، حفاظت محيط-زيست شهري و نيز ارتقا كيفيت حمل ‌و نقل عمومي در كنار كارايي مصرف انرژي در دستيابي به شهر اكولوژيك بجنورد، ضرورت دارد.

The ecological city approach is one emerging of area, which has provided different perspectives on cities in terms of environmental and social dimensions. This approach is considered to provide a comprehensive and integrated way of achieving the sustainability goals with a focus on the environment, the economic development, and social justice. Such a city is supposed to be coherent with and in line with the natural order and tune. Since Bojnourd has a significant natural context, it is a good case for study and use of the ecological city approach. A number of rivers and underground reservoirs have provided for a variety of local vegetation. The present study aimed to provide a suitable model for the future development of Bojnourd based on the aforementioned approach. The method used here is descriptive-analytic and explorative. Our focus has been on future studies, and we have attempted to discover the driving forces and the uncertainties in order to present a number of scenarios for the future of Bojnourd. In the GBN method, we had to contemplate on at least three uncertainties. We have used the Delphi interview method to gain a more comprehensive knowledge of the basic issues of Bojnourd. Then, using scenario planning, three key factors including systematic and controlled urban development, environmental protection, efficient public transport, and intelligent and efficient use and consumption of energy, and development of a smart city based on utilization of information and communication technology were shown major factors influencing the future of the city.