راهبردهاي زنان نقاش افغانستان در بازآفريني و احياي ميراث تصويري نگارگري در نقاشي معاصر اين كشور

زنان افغانستان در سال‌هاي اخير، برخلاف گذشته، حضور گسترده‌اي در تاريخ هنر اين كشور و نقش مهمي در تعيين سمت ‌و ‌سوي حال و آينده اين جريان داشته اند. نحوه تعامل اين گروه پرشمار، نوظهور و مؤثر بر تاريخ هنر افغانستان، در مواجهه با ورود مباني هنر مدرن به اين كشور از حدود 1300ش و حمايت نهادهاي غربي از يك‌طرف و از طرف ديگر سابقه سنت‌ ديرپاي بصري، قبل و بعد از اسلام، آغازگاه مسئله اين پژوهش است. سؤال اين است كه بانوان نقاش معاصر افغانستان با تكيه‌بر ويژگي‌هاي نگارگري، چه راهبردهاي انحصاري را جهت بازآفريني و احياي نگارگري در نقاشي معاصر ارائه نموده‌اند؟ اين پژوهش با روش توصيفي-تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و آرشيوي آثار نقاشان معاصر افغانستان، نتايجي را حاصل نمود و مشخص شد كه نقاشان مرد و زن معاصر افغانستاني، با تكيه‌بر وجه ساختاري نگارگري، راهبردهايي جهت بهره‌گيري از امكانات آن در تلفيق با مباني هنر مدرن، ابداع نموده‌اند كه برخي از اين راهبردهاي بازآفريني و احياي نگارگري در نقاشي معاصر افغانستان، تنها در آثار نقاشان زن ديده مي‌شود. ازجمله مي‌توان به كاربست سنت تصويري شكستن كادر در نگارگري، همراه با تقسيم‌ بندي اثر به كادرهاي كوچك‌تر در آثار نديما يوسفي، به‌كارگيري ابژه‌هاي معاصر مانند پرچم و يا صورت‌هاي اينترنتي، در آثار نقاشاني همچون صالحه وفا جواد و صغري حسيني، تغيير رنگ هاله دور سر در آثار حميرا مستور و همچنين استفاده از مباني نگارگري، جهت ارائه نقاشي ژانر در آثار نقاشاني چون زهرا باقري و حنيفه جعفري اشاره نمود.