كشف عوامل تعديل‌كننده اختلال نافرماني مقابله‌اي كودكان: يك مطالعه‌ي كيفي

زمينه و هدف: در سال هاي اخير و هم زمان با افزايش شيوع اختلالات رواني، نگراني در مورد سلامت روان كودكان و تأثير آن بر رشد و عملكرد آن ها، به طور چشمگيري افزايش يافته است. سهم قابل توجهي از اين نگراني به اختلالات رفتاري كودكان اختصاص دارد. نافرماني مقابله اي سومين اختلال رفتاري شايع در دوران كودكي به حساب مي آيد. ازآنجاكه مديريت پيامدهاي مخرب ناشي از اين اختلال، هم جنبه درماني داشته و هم نوعي پيشگيري محسوب مي شود، متخصصان بر اهميت ارزيابي، شناسايي و درمان به موقع اين اختلال روان شناختي تأكيد دارند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي و شناسايي عوامل تعديل كننده اختلال نافرماني مقابله اي در كودكان بود. مواد و روش ها: به منظور جمع آوري و تحليل داده ها در اين پژوهش از رويكرد كيفي و روش زمينه اي استفاده شد. جامعه موردمطالعه شامل تمامي والدين كودكان ۶ تا ۱۲ سالۀ در مقطع پيش دبستاني و ابتدايي و مبتلا به اختلال نافرماني مقابله اي در شهر اصفهان در سال ۱۳۹۸ بود. به اين منظور والدين ۱۲ كودك داراي معيارهاي ورود به پژوهش به صورت نمونه گيري هدفمند و با كمك دو پرسشنامۀ علائم مرضي كودكان، فرم والد (گادو و اسپرافكين، ۱۹۹۴) و سلامت عمومي (گلدبرگ، ۱۹۷۲) انتخاب شدند. تحليل داده ها به روش استراوس و كوربين انجام شد. يافته ها: در تجزيه وتحليل در مرحله كدگذاري باز ۷۳ كد اوليه و در كدگذاري محوري بر اساس شباهت موضوعي ۵ زيرمقوله و درنهايت در مرحلۀ كدگذاري انتخابي دو مقوله عوامل والديني و غير والديني به دست آمد. نتيجه گيري: مجموعه عوامل والديني و غير والديني نقش مهمي در تعديل و مديريت رفتارهاي مقابله اي كودكان به عهده دارد.