اثربخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر رابطه والد-فرزندي، استرس والدگري و سخت‌رويي مادران داراي فرزند با اختلال كم توجهي/بيش‌فعالي

درﻣﺎن ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﭘﺬﯾﺮش و ﺗﻌﻬﺪ (ACT)، ﯾﮑﯽ از درﻣﺎنﻫﺎي رﻓﺘﺎري ﻧﺴﻞ ﺳﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﺗﻼش ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪﺟﺎي ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎ، اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻓﺮد اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ. هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به شيوه گروهي بر رابطه والدفرزندي، استرس والدگري، و سخت‌رويي در مادران داراي فرزند با اختلال كم توجهيبيش فعالي بود. روش پژوهش نيمه تجربي با شيوه پيش‌آزمونپس‌آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه آماري، شامل تمام مادران داراي فرزند با اختلال كم توجهي/بيش‌فعالي بود كه كودكان‌شان در مدارس شهر سنندج مشغول به تحصيل بودند. از ميان آن‌ها به روش نمونه گيري در دسترس ابتدا 30 نفر كه ملاك‌هاي ورود به پژوهش را داشتند انتخاب و سپس با گمارش تصادفي در گروه آزمايش و كنترل جايگزين شدند. ابزارهاي پژوهش عبارت بودند از پرسش‌نامه رابطه مادركودك (پيانتا، 1992)، شاخص تنيدگي والديني (آبيدين، 1995) و پرسش‌نامه سخت‌رويي (كوباسا، 1979). گروه آزمايش تحت درمان گروهي پذيرش و تعهد، طي 8 جلسه دو ساعته قرار گرفت و گروه كنترل، هيچ‌گونه مداخله اي دريافت نكرد. در مرحله پس‌آزمون، پرسشنامه‌هاي فوق روي هردو گروه مجدداً اجرا شد. همچنين براي پيگيري اثرات مداخله، پس از2 ماه ابزارهاي پژوهش دوباره اجرا شدند. براي تحليل داده‌ها از روش تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد كه در مرحله پس‌آزمون، نمرات استرس والدگري كاهش يافته، رابطه والد فرزندي و سخت‌رويي در مادران گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل به‌طور معني‌داري افزايش ‌يافته است و اين افزايش در مدت پيگيري دو ماهه تغيير چشمگيري نيافته است. بنابراين درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر استرس والدگري، سخت‌رويي، و رابطه والد فرزندي مادران داراي فرزند با اختلال كم توجهي/ بيش‌فعالي مؤثر بوده است. اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﻣﺪاﺧﻼت ﺑﺮ راﺑﻄﻪ واﻟﺪ-ﻓﺮزﻧﺪي، اﺳﺘﺮس واﻟﺪﮔﺮي و ﺳﺨﺖروﯾﯽ در ﻣﺎدران داراي ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺎ اﺧﺘﻼل ﮐﻢﺗﻮﺟﻬﯽ/ﺑﯿﺶﻓﻌﺎﻟﯽ و اراﺋﻪ اﻓﻖﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ در ﻣﺪاﺧﻼت ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﺎدران و ﻓﺮزﻧﺪان آنﻫﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ دارد.