نگاهي به كوويد-19 و تحولات آموزش دانشگاهي در جهان: مخاطرات و چشم‌اندازها

شيوع ويروس كرونا، از مهم‌ترين مخاطرات جهان امروز است و همه‌گيري اين ويروس، بخش‌هاي گوناگون جامعه ازجمله دانشگاه‌ها را درگير كرده است. همانند هر چالشي، همه‌گيري ويروس كرونا نيز براي دانشگاه‌ها و جامعۀ علمي، تهديدها و فرصت‌هاي بسياري را به‌همراه آورده است. اين پديده موجب شده كه جوامع علمي در زمينۀ آموزش الكترونيكي تجربه‌هاي ارزشمندي كسب كنند و آمادۀ ورود به عصر جديدي از آموزش به شيوه‌هاي نوين ازجمله آموزش در فضاهاي سه‌بعدي باشند. فرهنگ و هنر نيز با آموزش پيوند يافته است. اين موضوع مي‌تواند آغازي براي حركت به‌سمت يكپارچگي جهاني در روند آموزش باشد. در چند ماه اخير، بسياري از كنفرانس‌ها نيز به شيوۀ مجازي برگزار شده‌اند كه با استقبال گسترده‌اي روبه‌رو شدند. سياست‌هاي جهاني نيز در راستاي افزايش بودجۀ علوم كاربردي تمهيداتي را انديشيده‌اند، به‌طوري‌كه بودجۀ سالانه بنياد ملي علوم آمريكا از 8 ميليارد دلار در حال تغيير به 40 ميليارد دلار است. از سوي ديگر همه‌گيري كوويد19 توجه محققان در رشته‌هاي مختلف را به خود جلب كرده و سبب شده مسير تحقيقاتي در جهان به‌طور گسترده به‌سمت علوم بنيادي و يافتن راهكارهايي براي درمان اين ويروس تغيير پيدا كند. اين مسئله برخي زمينه‌هاي تحقيقاتي ديگر را با مشكل بودجه روبه‌رو خواهد كرد. بسياري از دانشگاه‌هاي جهان نيز به‌علت رويكرد استفاده از فضاي مجازي، با مشكلات متعدد ازجمله كاهش ثبت‌نام دانشجويان خارجي و به‌دنبال آن كمبود بودجه مواجه شده‌اند كه اين مسئله، حيات برخي دانشگاه‌ها را با تهديد روبه‌رو ساخته است. دانشگاه‌هاي سراسر جهان تمهيدات ارزشمندي را با هدف حفظ و ارتقاي اهداف آموزشي خود و سازگاري هرچه بيشتر با اين بحران جهاني انديشيده‌اند. با توجه به مراتب يادشده، در اين مقاله به بررسي اين رويكردهاي ارزشمند در جهان مي‌پردازيم. اميد است با بهره‌گيري از مشاركت علمي و انتقال تجارب سودمند جهاني، بتوانيم از اين تهديد، فرصتي براي بهبود و ارتقاي علم و آگاهي در كشور بسازيم.