بررسي و تبيين براهين كلامي خداشناسي در دعاي عرفه

بحث پيرامون جهان و شناخت علت مبدأ آن و نيز چگونگي حصول اين شناخت، از مهم‌ترين مباحث كلامي به حساب مي‌آيد و اين امر به طور جدي در ادعيه و نيايش‌هاي ائمه نيز مدنظر قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رجوع به مفاهيم دعاي عرفه و روايات به بررسي و تحليل اعتبار و جايگاه براهين كلامي معرفت الهي از منظر امام حسين عليه السلامپرداخته است. مضامين دعا دربردارنده سه نوع معرفت (تجربي، عقلي و شهودي) به خداست. امام عليه السلام معرفت تجربي و عقلي را شرط لازم مي‌داند، اما مكرر اذعان و تذكر مي‌دهد شرط كافي نيست؛ زيرا ماحصل اين دو نوع معرفت به وساطت آثار خلقت و مفاهيم عقلي صورت گرفته، نه شهود و اشراق قلبي. بلكه معرفت اصلي كامل‌تر و صحيح‌تر همان معرفت شهودي كه به حسب ظرفيت بنده، خدا نور معرفت خودش را به قلب بنده‌اش عرضه مي‌كند. البته شناخت كنه ذات خدا از نظر امام نه‌تنها مقدور كسي نيست، كه محال است.