نگاهي به ادبيات از ديدگاه زبان شناسي

ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﺮرﺳﯽ و ﺧﻮاﻧﺶ اﺳﺘﻌﺎرهﻫﺎي ﺑﻪﮐﺎررﻓﺘﻪ از دﯾﺪﮔﺎه زﺑﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ در اﺷﻌﺎر ﺷﺎﻣﻠﻮ و ﺑﻬﺎر، ﺷﻌﺮاي ﻣﻌﺎﺻﺮ، ﺑﻮده ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺷﻌﺮ ﻧﻮ و دﯾﮕﺮي ﺷﻌﺮ ﺳﻨﺘﯽ دارد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﺧﻮاﻧﺶ دادهﻫﺎ ﺑﺮاﺳﺎس روﯾﮑﺮد ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﺑﻪﻃﻮروﯾﮋه، اﻧﮕﺎرهي ﻧﻈﺮﯾﻪي آﻣﯿﺨﺘﮕﯽ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ (اﻧﮕﺎرهي ﻧﺎم) ﻓﻮﮐﻮﻧﯿﻪ و ﺗﺮﻧﺮ (1994،1998،2002) اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻫﺪف آن، ﻓﺮاﻫﻢﺳﺎزي ﯾﮏ اﻟﮕﻮي ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻋﺎم، ﺑﺮاي ﻣﻌﻨﺎﺳﺎزي و ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻧﻮ اﺳﺖ . اﻧﮕﺎرهي ﻧﺎم، ﻣﻔﻬﻮمﺳﺎزي ﯾﮏ ﺣﻮزه ﺑﺮاﺳﺎس ﺣﻮزهي دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﯾﮏﺳﻮﯾﻪ و ﺟﻬﺖدار ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي آﻣﯿﺨﺘﻪي ﻧﻮﺑﻨﯿﺎد ﭼﻬﺎرﻣﯽ ﮐﻪ در ﭘﺪﯾﺪآﻣﺪن آن؛ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽﺳﺎزي ذﻫﻨﯽ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﮐﻪ از ﻧﮕﺎﺷﺖ و ﺗﻨﺎﻇﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﻓﻀﺎﻫﺎي درونداد 1 و 2 ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ، اﺷﺎره دارد. ﻣﺎﻫﯿﺖ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶِ ﮐﯿﻔﯽ، ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺤﺪودﯾﺖِ ﺣﺠﻢ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺮﺧﯽ اﺳﺘﻌﺎرهﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﮕﺎرهي ﻧﺎم در اﺷﻌﺎر ﺷﺎﻣﻠﻮ و ﺑﻬﺎر ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ اﺳﺘﻌﺎرهﻫﺎ و ﺗﺮﮐﯿﺐﻫﺎي ﺑﻪﮐﺎررﻓﺘﻪ در اﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي اﺷﻌﺎر، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎي ﺗﺮﮐﯿﺐ، ﺑﺴﻂ و ﺗﮑﻤﯿﻞ، ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻧﻮﺑﻨﯿﺎدي را ﺑﻪوﺟﻮدآورده اﺳﺖ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎ ﻓﺮاﻓﮑﻨﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ در ﻫﺮ دو ﻓﻀﺎي درونداد، ﻓﻀﺎي آﻣﯿﺨﺘﻪي ﻧﻮﺑﻨﯿﺎدي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻠﻮ و ﺑﻬﺎر در اﺷﻌﺎر ﺧﻮد، از اﻧﮕﺎرهي اﺳﺘﻌﺎره ي ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ (اﻧﮕﺎرهي اﺳﻢ) ﻟﯿﮑﺎف و ﺟﺎﻧﺴﻮن (1980) ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺘﻪ و از اﻧﮕﺎرهي ﻧﺎم ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻌﺎره ﻫﺎي ﺑﻪﮐﺎر رﻓﺘﻪ در اﯾﻦ اﺷﻌﺎر، از ﻧﻮع ﺷﺒﮑﻪي دوﺳﺎﺣﺘﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻪﻋﺒﺎرﺗﯽ، ﻓﻀﺎي آﻣﯿﺨﺘﻪي ﻧﻮﺑﻨﯿﺎد، ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ و ﻣﺘﻔﺎوت در ﻫﺮ دو ﻓﻀﺎي درونداد اﺳﺖ. در ﭘﺎﯾﺎن، ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﻬﺎر در اﺷﻌﺎرش از اﺳﺘﻌﺎرهي »ﯾﺄس و ﻧﺎاﻣﯿﺪي« و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺎﻣﻠﻮ از اﺳﺘﻌﺎره ي »اﻣﯿﺪ« اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده اﺳﺖ

no abstract