عنوان مقاله :
تجزيه و تحليل گفتماني و متني رباعيات مولوي
پديد آورندگان :
سنچولي، احمد دانشگاه زابل
كليدواژه :
تجزيه و تحليل گفتماني و متني , رباعي , كلام متمكن و مغلوب , مولوي
چكيده فارسي :
در تجزيه و تحليل گفتماني رباعيات مولوي كه برپايه‌ي ساخت گفتماني و متني پيشنهادي لطف‌الله يارمحمدي در خصوص رباعيات خيام صورت گرفته، نخست رباعيات مولوي به دو دسته‌ي متمكن و مغلوب تقسيم گرديده و سپس سازه‌هاي به‌كاررفته در آن‌ها بررسي و واكاوي شده است. بيشتر رباعيات مولوي به شيوه‌ي مغلوب است كه غالباً در لحظه‌هاي وجد و حال و كشف و شهود بر زبان وي جاري شده است. در رباعيات مغلوب غالباً سخن از «او» در مقام حق، معشوق يا شمس تبريزي است و نوعي راز و نياز عاشقانه و عارفانه در آن‌ها به‌چشم‌مي‌خورد. درحالي‌كه در رباعيات متمكن سخن از مسائل كلي و فلسفي در خصوص خدا، انسان و عالم هستي است. هرچند براساس سازه‌هاي تشكيل‌دهنده، هم رباعيات مغلوب و هم رباعيات متمكن مولوي سازه‌هاي يكساني از قبيل توصيف، توصيه، تعليل، تمنا، دعا و آرزو دارد، اما چارچوب فكري و محتوايي آن‌ها در اين دو دسته از رباعيات متفاوت است. در هر دو نوع رباعي، سازه‌ي توصيف مهم‌ترين و محوري‌ترين سازه به‌حساب‌مي‌آيد و ازآن‌جا كه در اين سازه، شاعر خود در جايگاه فرستنده‌ي پيام قرار دارد و غالباً به بيان احوال خود، چه در لحظات آگاهي و چه در لحظات كشف و شهود پرداخته، جهت‌گيري پيام به سوي گوينده و كلام او از نوع عاطفي و غنايي است.
چكيده لاتين :
no abstract
